اعداد مهم فیبوناچی در بورس

به این نسبت در ریاضیات، «نسبت طلایی» می‌گویند.

آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال رمز ارزها: اصلاح فیبوناچی چیست؟

در ادامه‌ی بحث ابزارها و شاخص‌های تحلیل تکنیکال (technical analysis)، به اصلاح فیبوناچی (Fibonacci retracement) می‌رسیم. اصلاح فیبوناچی اندیکاتور محبوبی است که هزاران تریدر در بازار‌های بورس، فارکس و رمزارز از آن‌ استفاده می‌کنند. این ابزار بر دنباله فیبوناچی که 700 سال پیش کشف شد مبتنی است.

اگر در کوین ایران جستجو کرده و مقالات را خوانده باشید، با مطالب پیشین ما درباره ابزارها و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال (technical analysis) که تریدرها از آن‌ها برای پیش‌بینی تحرکات قیمت استفاده می‌کنند آشنایی دارید. این ابزارها شامل چارچوب‌های تحلیل کامل بازار مانند متد وایکوف (Wyckoff Method)، تئوری موج الیوت (Elliott Wave Theory) یا نظریه داو (Dow Theory) هستند. میانگین متحرک (Moving Averages)، شاخص قدرت نسبی (RSI)، RSI استوکاستیک، باندهای بولینگر (Bollinger Bands)، نمودار ابری ایچیموکو (Ichimoku Clouds)، SAR پارابولیک یا توقف و بازگشت سهموی (Parabolic Sar) نیز ازجمله اندیکاتورهای تحلیلی هستند.

در این مقاله قصد داریم ابزار اصلاح فیبوناچی و نحوه استفاده از آن را برای یافتن سطوح مهم در یک نمودار برایتان بازگو کنیم.

اصلاح فیبوناچی چیست؟

اصلاح فیبوناچی (Fibonacci Retracement) ابزاری است که تحلیل‌گران تکنیکال و تریدرها از آن اعداد مهم فیبوناچی در بورس برای پیش‌بینی بخش‌های موردنظر خود در یک نمودار استفاده می‌کنند. در این پیش‌بینی، نسبت‌های فیبوناچی به‌ عنوان «درصد» مورد استفاده‌ی تریدرها قرار می‌گیرند. ابزار اصلاح فیبوناچی از رشته اعداد کشف‌شده توسط لئوناردو فیبوناچی، ریاضی‌دان قرن 13 میلادی گرفته شده است. این رشته اعداد به‌نام دنباله فیبوناچی شناخته شده است. روابط ریاضی خاص بین اعداد در این دنباله، نسبت‌هایی ایجاد می‌کند که بعداً برای یک نمودار ترسیم و طرح‌ریزی می‌شوند. نسبت‌ها این‌ها هستند:

درصدِ 50 اگرچه جزو نسبت‌های فیبوناچی نیست، اما بعضی از تریدرها به آن اهمیت می‌دهند چون وسط بازه‌ی قیمتی است. نسبت‌های فیبوناچی خارج از بازه 0 تا 100، مانند 161.8%، 261.8% یا 423.6 % نیز گاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نحوه استفاده‌ی تریدرها از این اعداد مهم فیبوناچی در بورس درصدها را در ادامه توضیح می‌دهیم، ولی نکته اصلی این است که سطوح ترسیم‌شده توسط این درصدها می‌تواند با سطوح چشمگیر بازار همخوانی و همبستگی داشته باشند. وقتی سطوح فیبوناچی را به یک نمودار وارد می‌کنیم، می‌تواند برای بخش‌هایی ازجمله حمایت، مقاومت، اصلاح، نقطه ورود، تارگت خروج یا سطوح توقف ضرر به‌کار گرفته شوند.

نحوه محاسبه اصلاح فیبوناچی

از آنجایی‌‌که درصدها در همه ابزارهای اصلاح فیبوناچی یکسان هستند، نیازی نیست همه‌چیز را دستی محاسبه کنید. اما بد نیست برای شروع با اعداد فیبوناچی آشنا شوید.

بیایید یک دنباله از اعداد بسازیم که با صفر و یک شروع می‌شود و با اضافه‌کردن مجموع دو عدد قبلی به عدد فعلی، دنباله را ادامه دهیم. اگر این توالی را به‌شکل نامحدود ادامه دهیم، رشته‌ای از اعداد به‌دست می‌آید که دنباله فیبوناچی (Fibonacci sequence) نام دارد.

0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144، 233، 377، 610، 987 و …

البته این اعداد به‌صورت مستقیم وارد نمودار قیمت نمی‌شوند؛ درعوض، سطوح مورد استفاده در ابزار اصلاح فیبوناچی از این عددها گرفته می‌شوند.

غیر از چند عدد اول، اگر عددی را بر عدد بعدی آن تقسیم کنید، نسبتی نزدیک به 0.618 به‌دست می‌آید. مثلاً اگر 21 را بر 34 تقسیم کنید، حاصل آن 0.6176 می‌شود. اگر هم عددی را بر عدد دومِ بعد از خود تقسیم کنید، تقریباً 0.382 به‌دست می‌آید. برای مثال، اگر 21 را بر 55 تقسیم کنیم، حاصل 0.3818 خواهد بود. همه این نسبت‌ها (غیر از نسبت 50%) در ابزار اصلاح فیبوناچی بر محاسبات مربوط به این روش مبتنی هستند.

دنباله فیبوناچی و نسبت طلایی

در بالا گفتیم که لئوناردو فیبوناچی ریاضی‌دان، در قرن 13 دنباله فیبوناچی را کشف کرد. نسبت طلایی (0.618 % یا 1.618 %) یک نسبت ریاضی‌ست که از این اعداد گرفته شده است. اما اهمیت این عدد در چیست؟

نسبت طلایی (Golden ratio) بیانگر فهرست بلندبالایی از رویدادها در جهان هستی است و می‌توان آن را همه‌جا در طبیعت پیدا کرد. اتم‌ها، ستاره‌ها، کهکشان‌ها، صدف‌ها و حتی زنبورهای عسل را در نظر بگیرید؛ همه‌چیز از کوچک‌‌ترین گرفته تا بزرگ‌ترین، نمونه‌هایی از این نسبت را دارند.

هنرمندان، مهندسان و طراحان، قرن‌ها از این نسبت طلایی برای خلق آثار زیبایی‌شناسانه استفاده کرده‌اند. از اهرام مصر گرفته تا مونالیزا و لوگوی توییتر، بسیاری از آثار هنری و طراحی‌های مشهور به‌نحوی از نسبت طلایی استفاده کرده‌اند. از قرار معلوم، این نسبت در بازارهای مالی هم اهمیت پیدا کرده است.

چگونه از اصلاح فیبوناچی استفاده کنیم؟

حالا که ابزار اصلاح فیبوناچی و نحوه کار آن را فهمیدیم، بیایید کارکرد آن را در بازارهای مالی هم بشناسیم.

این ابزار بین دو نقطه قیمتی چشمگیر، مانند یک سقف و یک کف قیمتی به کار می‌آید. سپس از این بازه به‌عنوان مبنای تحلیل بیشتر استفاده می‌شود. عموماً این ابزار در ترسیم سطوح مابین این بازه کاربرد دارد، اما می‌تواند اطلاعات مهمی درباره سطوح قیمتی چشمگیر خارج از این بازه هم به تریدر بدهد.

این بازه قیمتی بر اساس روند مبنا شکل می‌گیرد. پس در روند نزولی، نقطه پایین 1 (یا 100درصد)، و نقطه بالا 0 (0درصد) است. تریدرها با کشیدن خطوط اصلاح فیبوناچی بر روی روند نزولی، می‌توانند سطوح حمایتی که احتمال دارد در‌صورت ورود بازار به دوره اصلاح اتفاق بیفتند را پیش‌بینی اعداد مهم فیبوناچی در بورس کنند.

بالعکس، در روند نزولی، نقطه پایین 0 (0درصد) و نقطه بالا 1 (100درصد) خواهد بود. دقت داشته باشید که قیمت در روند نزولی قرار دارد. پس در این مورد، اصلا به حرکت از پایین (جهش پس از سقوط) اشاره دارد. ابزار اصلاح فیبوناچی در این مورد اطلاعاتی درباره سطوح مقاومتی احتمالی در صورت شروع روند نزولی بازار ارائه می‌کند.

سطوح فیبوناچی برای تریدرها چه معنایی دارد؟

تریدرها گاهی از سطوح فیبوناچی برای تعیین نواحی ورود بالقوه، تارگت قیمت یا نقاط توقف ضرر استفاده می‌کنند. این به‌کارگیری به ترجیحات شخصی، راهبرد و سبک معاملاتی، بستگی زیادی دارد.

بعضی از راهبردها بر کسب سود در بازه‌ی بین دو سطح فیبوناچی تمرکز دارند. مثلاً یک روند صعودی و اصلاحِ پس از آن را درنظر بگیرید. خرید در سطح اصلاح 38.2درصد و فروش در سطح 23.6درصد می‌تواند راهبرد جالبی باشد. البته این راهبرد و استفاده از آن به راهبرد شخصی فرد و عوامل تکنیکال دیگر بستگی دارد.

سطوح فیبوناچی برای یافتن همبستگی بین ساختارهای موج و نواحی بالقوه مطلوب، اغلب با نظریه موج الیوت ترکیب می‌شوند. این می‌تواند راهبردی قوی در پیش‌بینی محدوده اصلاح در موج‌های مختلف ساختار یک بازار خاص باشد.

ابزار اصلاح فیبوناچی، مانند تکنیک‌های دیگر، در‌صورت ترکیب با اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، به‌شدت قوی و توانمند می‌شود. اگر اندیکاتورهای دیگر نشانه‌ای را در بازار تایید کنند، می‌تواند به یک سیگنال خرید یا فروش تبدیل شود. پس اگر قیمت به یکی از سطوح قیمت فیبوناچی برسد، شاید این قضیه عکس شود. پس همزمان هم ریسک را مدیریت کنید و هم محیط بازار و عوامل دیگر را درنظر بگیرید.

افزونه‌های فیبوناچی (Fibonacci Extensions)

در بالا گفتیم که سطوح فیبوناچی می‌توانند برای ارزیابی نواحی اصلاح یا برگشت از سقوط (شماره 1 در تصویر زیر) به‌کار گرفته شوند. اما دنباله فیبوناچی می‌تواند راهی برای سنجش سطوح مهم بالقوه خارج از بازه کنونی باشند. این‌ها سطوح افزونه (شماره 2 در تصویر زیر) نام دارند.

سطوح افزونه فیبوناچی از اهداف معاملاتی هستند و هر تریدر می‌تواند یک یا چند سطح افزونه به‌عنوان تارگت انتخاب کند. اولین سطوح افزونه 138.6درصد، 150درصد و 161.8درصد هستند که پس از آن 261.8 و 423.6 می‌آیند. پس سطوح افزونه فیبوناچی می‌توانند قسمت‌هایی که تحرک بعدی قیمت در آن‌ها توقف می‌کند را شناسایی نماید.

در پایان

پس آموختیم که اعداد فیبوناچی همه‌جا در طبیعت وجود دارند و به باور بسیاری از تریدرها، در بازارهای مالی نیز کاربردی هستند. اما نباید فراموش کرد که رابطه بین حرکت قیمت، الگوهای نمودار و اندیکاتورها، درست مثل اندیکاتورهای تکنیکال، بر هیچ اصل علمی یا قانون فیزیکی مبتنی نیست. پس کاربردی بودن ابزار اصلاح فیبوناچی به تعداد شرکت‌کنندگان در بازار که به این ابزار توجه دارند وابسته است. حتی اگر سطوح اصلاح فیبوناچی با هیچ‌چیز محسوسی همبستگی نداشته باشند، می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای پیش‌بینی بخش‌های موردنظر به خدمت گرفته شوند.

این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.

اندیکاتور فیبوناچی

فیبوناچی نام یک ریاضیدان بود که توانست یک سری نسبت‌های خاص را پیدا کند. این نسبت‌ها در طبیعت، اقتصاد، ریاضیات، مهندسی و… به وفور مشاهده می‌شوند. برای مطالعه بیشتر در مورد نسبت‌های فیبوناچی و تاریخچه و کاربردهای آن مقاله “الگوهای هارمونیک” را مطالعه کنید؛ زیرا در یک بخش مفصل در باره این نسبت‌ها صحبت شده است.

اندیکاتور فیبوناچی و سطوح آن در بین معامله‌گران بورس یک ابزار بسیار محبوب است و بر اساس اعداد کلیدی لئوناردو فیبوناچی، که در قرن ۱۳ می‌زیسته است، تعیین می‌شود. دنباله اعداد فیبوناچی به اندازه روابط و نسبت‌های ریاضی بین اعداد آن اهمیت ندارد.

یک نسبت منحصر به فرد وجود دارد که می‌توان از آن برای توصیف نسبت همه چیز از کوچک‌ترین اجزای طبیعت مانند اتم‌ها تا پیشرفته‌ترین الگوهای موجود در جهان مانند اجسام آسمانی بسیار بزرگ استفاده کرد. طبیعت برای حفظ تعادل به این نسبت ذاتی متکی است، اما بازارهای مالی نیز با این «نسبت طلایی» منطبق هستند. در این مطلب، برخی از ابزارهای تحلیل تکنیکال را بررسی می‌کنیم که برای بهره‌گیری از این الگو ارائه شده‌اند.

ریاضیدانان و دانشمندان قرن‌ها از نسبت طلایی آگاهی داشتند. نسبت طلایی برگرفته از دنباله فیبوناچی که به افتخار بنیان‌گذار ایتالیایی آن، لئوناردو فیبوناچی (Leonardo Fibonacci) نام‌گذاری شده است. در این دنباله، هر عدد برابر با جمع دو عدد قبلی است، یعنی دنباله ۱، ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳ و… است.

اما فارغ از این دنباله، آنچه اهمیت دارد این نکته مهم است که هرچه دنباله جلوتر می‌رود، خارج قسمت اعداد مجاور نسبت شگفت‌انگیزی دارند که تقریباً ۱٫۶۱۸ یا معکوس آن، ۰٫۶۱۸ است. این نسبت با نام‌های مختلفی از قبیل نسبت طلایی، میانگین طلایی، فی (ϕϕ) و نسبت الهی شناخته می‌شود. اما، چرا این عدد تا مهم است؟ پاسخ این است که تقریباً همه چیز دارای خصوصیات ابعادی خاصی است که به نسبت ۱٫۶۱۸ پایبند است، بنابراین به نظر می‌رسد این عدد نقش اساسی در اجزای سازنده طبیعت داشته باشد.

هنگامی که از ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود، معمولاً نسبت طلایی با سه درصدِ ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱٫۸ درصد تفسیر می‌شود. با این حال، در صورت لزوم می‌توان از ضرایب بیشتری نیز استفاده کرد؛ مانند ۲۳٫۶ درصد، ۱۶۱٫۸ درصد، ۴۲۳ درصد و غیره. علاوه بر این، چهار روش وجود دارد که می‌توان دنباله فیبوناچی را روی نمودارها اعمال کرد: اصلاح‌ها، کمان‌ها، پروانه‌‌ها و مناطق زمانی. با وجود این، بسته به نمودار مورد استفاده، ممکن است همه این روش‌ها قابل اعمال نباشند. خطوط ایجاد شده توسط این ابزار فیبوناچی تغییر روند در زمان نزدیک شدن قیمت‌ها را نشان می‌دهند.

اغلب تحلیلگران معتقدند که در صورت استفاده صحیح از ابزار فیبوناچی خواهند توانست رفتار بازار را در ۷۰ درصد موارد با موفقیت پیش‌بینی کنند، به ویژه وقتی که در پی پیش‌بینی قیمت خاصی باشند. برخی دیگر نیز معتقدند که محاسبات مربوط به این ابزارها بسیار زیاد و زمان‌بر و استفاده از آن‌ها دشوار است.

شاید بزرگ‌ترین عیب روش فیبوناچی پیچیدگی نتایج برای مطالعه و متعاقباً عدم توانایی بسیاری از معامله‌گران در درک واقعی آن‌ها باشد. به عبارت دیگر، معامله‌گران نباید روی سطح فیبوناچی به عنوان سطح حمایت و مقاومت اجباری تکیه کنند. در واقع، آن‌ها می‌توانند سطوح حمایت روانی را مانند سایر روش‌های تحلیل نمودار بررسی کنند. بنابراین، سطوح فیبوناچی قاب‌ها و پنجره‌هایی هستند که تحلیلگران از آن زاویه نمودارها را بررسی می‌کنند. این قاب هیچ چیزی را پیش‌بینی نمی‌کند و تأثیری در معاملات ندارد، اما بر تصمیمات معاملاتی هزاران معامله‌گر مؤثر است.

فیبوناچی اصلاحی یا ریتریسمنت ( retracement ) عبارتی است که در تحلیل تکنیکال به دفعات درباره آن شنیده‌اید و ساده‌ترین و کاربردی‌ترین نوع از ابزارهای فیبوناچی به شمار می‌رود. سطوح فیبوناچی از خطوط افقی برای مشخص کردن نواحی مقاومت و حمایت در سطوح کلیدی فیبوناچی استفاده می‌کنند و قبل از اینکه روند در مسیر اصلی خود حرکت کند به این خطوط واکنش نشان می‌دهند. این سطوح با رسم یک خط روند بین قله و دره قیمت و سپس تقسیم فاصله عمودی به سطوح کلیدی فیبوناچی ۲۳٫۶ درصد، ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد، ۶۱٫۸ درصد و ۱۰۰ اعداد مهم فیبوناچی در بورس درصد تعیین می‌گردد.

فیبوناچی اصلاحی یکی از پرطرفدارترین ابزارهاست که توسط بسیاری از تحلیلگران تکنیکال برای تشخیص نقاط استراتژیک خرید و فروش، حدضررها و اهداف قیمتی به کار برده می‌شود. مفهوم اصلاح قیمت و سطوح برگشتی، در اندیکاتورهای زیادی مانند Tirone levels، الگوهای گارتلی، امواج الیوت و سایر موارد وجود دارد و بعد از یک کاهش یا افزایش شدید قیمت، نقاط حمایت و مقاومت در محدوده این خطوط قرار می‌گیرند.

برخلاف سطوح ایجاد شده ثابت که توسط اندیکاتورهایی مانند میانگین متحرک ایجاد می شوند، سطوح فیبوناچی اصلاحی، سطوحی ثابت هستند و تغییر نمی‌کنند. ذات ثابت بودن سطوح قیمت در این ابزار، اجازه می‌دهد تا به آسانی قابل شناسایی باشند. این مورد به معامله‌گران و سرمایه‌‌گذاران اجازه می‌دهد قیمت را پیش‌بینی و اعداد مهم فیبوناچی در بورس به صورتی عاقلانه رفتار نمایند. این سطوحی را می‌توان نقاط عطفی برشمرد که تحرکات قیمت مختلف مانند شکست یا بازگشت قیمت را می‌توان در آنها انتظار داشت.

در تحلیل تکنیکال، یک عقب‌نشینی فیبوناچی از وصل کردن دو نقطه (معمولا اوج و کف قیمت) بر روی نمودار قیمت سهام در بورس تعیین می‌شود؛ بعد از وصل کردن، فاصله عمودی این دو نقطه با نسبت‌های اصلی فیبوناچی؛ یعنی ۲۳٫۶ درصد، ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد، ۶۱٫۸ درصد و ۱۰۰ درصد تقسیم شده و به خطوط افقی تبدیل می‌شود تا سطوح مقاومت و حمایت احتمالی مشخص شود.

ترید با فیبوناچی

بیایید ابتدا با معرفی شما به خود شخص Fib، لئوناردو فیبوناچی ، شروع کنیم.

نه، لئوناردو فیبوناچی یک آشپز معروف نیست. در واقع ، او یک ریاضیدان مشهور ایتالیایی بود، همچنین از او به عنوان یک شخص فوق‌العاده گیک و خوره در علم یاد می‌شود!

او در یک لحظه کشفی بزرگ کرد و باعث شد پیش خود بگوید: آها، خودشه. او در حقیقت فرمولی را برای بیان الگوی رشد در طبیعت کشف کرد. خیلی‌ها از آن به عنوان فرمول خداوند یاد می‌کنند. او به نسبتی دست پیدا کرد که در پدیده‌های طبیعی مثل الگوی رشد لاک حلزون، نحوه شکل‌گیری ابرها، نحوه رشد برگ درختان و … وجود دارد.

نسبت ها از سری اعداد زیر بوجود می آیند:

0 ، 1 ، 1 ، 2 ، 3 ، 5 ، 8 ، 13 ، 21 ، 34 ، 55 ، 89 ، 144

این سری اعداد با شروع 0 به دنبال 1 و سپس اضافه کردن 0 + 1 برای بدست آوردن عدد سوم مشتق می شوند.

سپس ، شماره های دوم و سوم (1 + 1) را اضافه کنید تا 2 ، شماره چهارم و غیره را بدست آورید. به زبان ساده، اگر هر عدد ر ا از 0 به بالا را با عدد بعدی جمع کنیم و در جایگاه بعدی قرار دهیم، دنباله فیبوناچی به وجود می‌آید.

بعد از اینکه چند عدد بدست آمد، نکته جالب توجه این اعداد مهم فیبوناچی در بورس است که اگر شما نسبت هر عدد این دنباله را به عدد بالاتر حساب کنید (تقسیم عدد بزرگتر به گوچکتر) 618.6 بدست می آورید.(اگر نسبت را برعکس هم حساب کنید درست است)

به این نسبت در ریاضیات، «نسبت طلایی» می‌گویند.

به عنوان مثال ، 34 تقسیم بر 55 برابر است با 618.

اگر نسبت بین اعداد یکی در میان را بدست آورید 382. حاصل می‌شود.

به عنوان مثال ، 34 تقسیم بر 89 = 0.382.

شما اکنون دنباله فیبوناچی را تجربه کرده اید

دنباله فیبوناچی

یک توالی فیبوناچی با گرفتن 2 عدد ، هر 2 عدد و جمع کردن آنها برای تشکیل یک عدد سوم تشکیل می شود.

سپس دوباره اعداد دوم و سوم اضافه می شوند تا عدد چهارم تشکیل شود.

و می توانید این کار را آنقدر ادامه دهید که خسته شوید.

نسبت آخرین عدد نسبت به عدد قبلی خود تقریباً برابر با 1.618 است.

این نسبت را می توان در بسیاری از اشیا طبیعی یافت ، بنابراین به این نسبت نسبت طلایی گفته می شود که در بالا به آن اشاره شد.

این پدیده به غیر از مثالی که در بالا زدیم، بارها در هندسه ، هنر ، معماری و حتی در سونیک خارپشت ظاهر می شود.(بله، طراحان گرافیک یکی از بیشترین استفاده را از این نسبت می‌کنند)

نسبت طلایی در واقع یک عدد غیر منطقی است ، مانند pi و اغلب با حرف یونانی ، phi (φ) نشان داده می شود. البته در ترید با فیبوناچی بر روی ابزار‌های چارت، با این نماد سر و کار نداریم.

این اعداد به قدری زیاد هستند که فیل را می‌خواباند اما ما سعی کردیم به صورت خلاصه برای شما در بخش زیر بیاوریم:

سطوح اصلاحی در ترید با فیبوناچی (fibonacci retracement)

0.236 ، 0.382 ، 0.618 ، 0.764

سطوح گسترش در ترید با فیبوناچی (fibonacci extention)

0 ، 0.382 ، 0.618 ، 1.000 ، 1.382 ، 1.618

واقعاً نیازی به دانستن نحوه اعداد مهم فیبوناچی در بورس محاسبه همه اینها نخواهید داشت. نرم‌افزار‌های مدرن امروزی تمام کارها را برای شما انجام می دهد.(مثل ابزار tradingview که در خود این ابزار را دارد)

با این حال ، همیشه خوب است که با تئوری اولیه نحوه محاسبه آن آشنا شوید ، بنابراین شما اگر خواستید برای دیگران از دانشتان در ترید با فیبوناچی خودنمایی کنید، دست پر خواهید بود. 😂

سطوح اصلاح فیبوناچی بر اساس این تئوری کار می کند که پس از حرکت قیمت بزرگ در یک جهت ، قیمت قبل از شروعی جدید، یک حرکت برگشتی دارد (اصلاح، پولبک، ریتریس؛ واقعیت این است که نام‌های زیادی دارد اما همه آن‌ها یک معنی می‌دهد).

تریدر‌ها از سطوح اصلاح فیبوناچی به عنوان مناطق بالقوه حمایت و مقاومت استفاده می کنند.

گام به گام تحلیل تکنیکال - ۲۱ شهریور ۹۰

مجید حصاری *
آشنایی با فیبوناچی: دنیای پیرامون ما همواره پر از اسرار و رمز و راز است و بشر همواره به دنبال کشف این رموز بوده و بدون شک دنیای اعداد و ریاضی شاه کلید قفل این رموز بوده است.

مجید حصاری *
آشنایی با فیبوناچی: دنیای پیرامون ما همواره پر از اسرار و رمز و راز است و بشر همواره به دنبال کشف این رموز بوده و بدون شک دنیای اعداد و ریاضی شاه کلید قفل این رموز بوده است.

فیبوناچی کیست ؟ لئوناردو دا پیزا (به ایتالیایی: Leonardo da Pisa) یا به عبارت مشهورتر لئوناردو فیبوناچی (Fibonacci) یکی از بزرگ‌ترین ریاضیدانان اروپا در سال ۱۱۷۵ در شهر پیزا متولد شد. خدمت بزرگ لئوناردو پیزایی به دانش در این بود که برای نخستین بار دانشمندان اروپایی را با جبر و دستگاه عددنویسی هندی آشنا کرد. اما شهرت وی برای کشف سری اعداد مشهور فیبوناچی است.
سری فیوناچی چیست؟ چنانکه در ویکی‌پدیا آمده، فیبوناچی در سال ۱۲۲۵ برای حل مساله مطرح شده راه‌حلی ارائه داد که جواب آن یکسری اعداد شد و به احترام او این سری اعداد را سری فیبوناچی نامگذاری کردند. در سری فیبوناچی هر عدد از جمع دو عدد ماقبل خود به دست می‌آید. برای مثال چند عدد ابتدای سری فیبوناچی به شکل زیر می‌باشد:
1, 1, 2 ,3 ,5 ,8 ,13 ,21 ,34 ,55 ,89 ,144,…..
در سری فیبوناچی هرگاه هر عدد را بر عدد بعدی تقسیم نماییم به عدد تقریبی ۶۱۸/۰ می‌رسیم و در صورت تقسیم هر عدد به دو عدد بعد از خود به عدد تقریبی ۳۸۲/۰ می‌رسیم و به همین صورت از تقسیم هر عدد به سه عدد بعد از خودش نسبت ۲۳۶/۰ را خواهیم داشت. این سه نسبت را نسبت‌های اصلی فیبوناچی می‌گویند که به آنها دو نسبت ۵/۰ و ۷۸۶/۰ را نیز اضافه کرده و از آنها در یافتن برخی نقاط کلیدی در بازارهای مالی استفاده می‌کنند.در ادامه به کاربرد اعداد سری فیبوناچی در بازارهای مالی می‌پردازیم.
کاربردهای فیبوناچی ؟یکی از هنرهای یک معامله‌گر با تجربه انتخاب نقاط ورود مناسب می‌باشد؛ چرا که ضمن جلوگیری از ورود به معاملات فرسایشی انتخاب معاملات با نسبت ریسک به بازدهی کمتر را در اختیار وی قرار می‌دهد. ابزار فیبوناچی ریتریسمنت و اکسپنشن دو ابزاری هستند که این امکان را به معامله‌گر می‌دهند تا بتواند با درصد بالایی انتهای اصلاحات بازار را شناسایی کند.کاربرد فیبوناچی به اینجا ختم نمی‌شود و در محاسبه اهداف قیمتی به کمک معامله‌گر آمده و توسط اکستنشن و اکسپنشن با دقت بالا اهداف قیمتی یک روند را شناسایی می‌کند.
فیبوناچی ریتریسمنت: همان طور که از اسمش مشخص است بازگشت‌های قیمت یا همان اصلاحات را محاسبه می‌کند. پیش از این گفته شد که روندها از برآیند موج‌های صعودی یا نزولی شکل می‌گیرند این ابزار این امکان را فراهم می‌کند که انتهای موج نزولی را در روند صعودی و انتهای موج صعودی در روند نزولی را شناسایی کنیم. در واقع تعقیب‌کنندگان روند به این سطوح اهمیت خاصی می‌دهد همین امر موجب می‌شود این سطوح به حمایت و مقاومت قدرتمندی تبدیل شوند.سری فیبوناچی ریتریسمنت عبارتند از: درصد ۶/۲۳- درصد۲/۳۸ - درصد۵۰ - درصد ۸/۶۱ - درصد ۶/۷۸
اصلاحات قیمت در یک حرکت صعودی به صورت زیر مفروض است.

همچنین در یک حرکت نزولی به صورت زیر:

در شکل زیر نحوه انتخاب ابزار و رسم آن در نرم‌افزار آراد تریدر نشان داده شده است همان‌طور که مشخص شده است قیمت در نمودار سهام و صندوق به سطح 8/61 درصد واکنش نشان داده و بعد از آن تغییر جهت داده است. به واکنش جزئی قیمت به سطوح 2/38 و50 درصد دقت کنید.

اسرار فیبوناچی و نسبت طلایی

همه ما با این حقیقت آشنا هستیم که سرمایه گذار های موفق از فیبوناچی و نسبت های طلایی استفاده می کنند. پیش از اینکه شانس خود را امتحان کنیم، بسیار مهم است که ابتدا با مفهوم آنها آشنا شویم .اعداد و سری فیبوناچی برای اولین بار در کتاب(Liber Abaci) معرفی شد که توسط ریاضی دان مشهور قرن 13 به نام لئوناردو فیبوناچی دا پیسا در سال 1202 به عنوان راه حلی برای یک مساله ارائه شدند. مسئله به این ترتیب بود:(چند جفت خرگوش می توانند از یک جفت خرگوش به دنیا آیند البته اگر هرماه هر جفت بالغ یک جفت جدید به دنیا آورند و آن جفت جدید نیز از ماه دوم بارور شوند؟).

اعداد فیبوناچی ابتدا در کشور های اروپایی معروف شدند، که هنوز از اعداد رومی با سیستم اعشاری یا اعداد هندی-عربی به شکلی امروزی شان استفاده می کردند. سری فیبوناچی به این صورت است : 1,1,2,3,5,8,13,21,34 تا بینهایت، که این سری از جمع دو عدد قبلی برای تولید عدد جدید بوجود می آید.

به همین صورت، نسبت طلایی نیز به فیبوناچی مرتبط است. همانطور که ثابت شده است بعد از چند عدد ابتدایی در سری فیبوناچی ، نسبت هر عدد به عدد بعدی بزرگتر از خودش تقریبا برابر0.618 و نسبت آن عدد اعداد مهم فیبوناچی در بورس به عدد کوچکتر از خودش 1.648 است. این دو عدد به عنوان نسبت طلایی شناخته می شوند.

اعداد فیبوناچی کاربردهای زیادی در زمینه های هنری، موسیقی، زیست شناسی و معماری داشته و همچنین پیروانی نیز در بین سرمایه گذار ها دارند، که به عنوان مثال از اعداد فیبوناچی برای قرار دادن دستورات استاپ لاس (Stop loss) استفاده می کنند.

دو مورد ازمهم ترین سطوح درصد بازگشت فیبوناچی در تریدینگ 38.2% و 62.8% هستند. در حالی که درصد های مهم بازگشت دیگر شامل 75% ، 50% و 33% می باشند. برای مثال اگر روند (Trend) یک قیمت از صفر آغاز شود و به 100 جهش کند سپس به 50 بازگردد, به عنوان یک بازگشت 50% در نظر گرفته می شود. و به همین ترتیب، سطوح مشابه می توانند نسبت به بازاری که سیر نزولی دارد ، اعمال شوند و سپس بازار اصلاحی صعودی و ناگهانی را تجربه خواهد کرد.

ارتباط بسیار عمیقی بین اعداد فیبوناچی و تریدینگ وجود دارد، زیرا این ارتباط سطوح استاپ لاس را تعریف می کند. یک سرمایه گذار می تواند یک استاپ لاس را در بالا یا پایین یک منطقه قرار دهد، در صورتی که سه سطح قیمت فیبوناچی در یک منطقه نسبتا باریک به هم می رسند. به علاوه یک عدد فیبوناچی می تواند به شناسایی بهترین نقطه استاپ کمک کند مثلا اگر منطقه ساپورت شکسته شود و قیمت در پایین آن منطقه حرکت کند ، هدف و دلیل سرمایه گذارس لغو شده و پوزیشن نیز بسته می شود. درحالی که، استفاده از بازگشت های فیبوناچی یک نقطه خروج از پیش تعیین شده به شما نشان می دهد.

به علاوه، اعداد فیبوناچی با توجه به میزان ریسک پذیری شما در هر معامله ، به پوزیشن ها سایزهایی را می دهند. همچنین زمانی که یک الگو برخلاف یک منطقه قیمت فیبوناچی کامل شود، اعدا فیبوناچی اهداف سود را به منظور جمع آوری سودهای جزئی یا به منظور محدود ساختن سطح استاپ لاس ، تعریف می کنند.

یکی از بزرگترین مزیت های اعداد فیبوناچی و نسبت طلایی در سرمایه گذاری این است که شما نه تنها می توانید استاپ لاس ها را برای خروج از بازار تعریف کنید بلکه قادر خواهید بود تا اهداف سود را نیز مشخص کنید.