دلایل استفاده از تحل

تحلیل آماری چیست؟ همه چیز درباره انجام تحلیل آماری پایان نامه

علم آمار از گذشته تا کنون نقشی اساسی و مهم را در علوم مختلف داشته است که از اولین کاربردهای آن می ­توان به مالیات گیری و خراج بستن بر دارایی ها اشاره کرد.

بعدها در دوره رنسانس، از علم آمار استفاده­ نوینی صورت گرفت و به آمار استنباطی نیز توجه زیادی شد. در دنیای امروز علم آمار و آمارگیری بسیار پررونق است. اکثر دانش آموختگان حداقل یکبار مطلبی را در ارتباط با آمار خوانده اند و نیاز بوده تا با استفاده از روش­ های آمارگیری، تحلیل ­هایی انجام دهند.

این مساله اهمیت تحلیل آماری را نشان می­ دهد بنابراین نیاز است که به طور کامل بدانیم تحلیل آماری چیست و چگونه انجام می­ شود؟

تحلیل آماری چیست؟

اگر بخواهیم تحلیل آماری را دقیق ­تر توضیح دهیم باید ابتدا به تعریف واژه­ ی آمار بپردازیم.

آمار را علم طبقه بندی دیتاها و اطلاعات، علم تصمیم گیری­ های مبتنی بر منطق، برنامه ریزی ­های دقیق و علم توصیف و تبیین آنچه از مشاهدات می­ توان فهمید توصیف می­ کنند.

آمار را می ­توان علم و هنر جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ­ها دانست به طوری که در نهایت بتوان آنچه استخراج شده است را تفسیر و استنباط کرد.

امروزه به ندرت می­ توان بدون استفاده از تحلیل آماری اقدام به تفسیر و تحلیل نتایج به دست آمده از تحقیقات و پژوهش­ های علمی کرد.

به گزارشی که شامل جداول و نمودارهای آماری و تحلیل و تفسیر آن ­ها می­ شود تحلیل آماری گفته می­ شود.

تحلیل آماری تصویری روشن و توصیفی دقیق از داده ­ها ارائه می ­دهد. این داده­ ها ممکن است به صورت داده­ های آماری آماده باشند (مانند نرخ تورم، درآمد، و مانند آن) یا از طریق پرسشنامه ­ها جمع آوری شده باشند.

فرآیند تحلیل آماری را در دو بخش تقسیم می­کنند: آمار استنباطی و آمار توصیفی.

مبنا و پایه این تقسیم بندی به دو دسته استنباطی و توصیفی این است که بشر با توجه به محدودیت زمان و سایر امکانات تصمیم گرفت تا از استقراء استفاده کند. بر اساس استقراء می­ توان یافته ­هایی را که از «اجزا» به دست می آید را به «کل» نسبت داد.

این بدین معناست که یافته­ های مربوط به نمونه ­ها، در مورد کل جامعه که احتمالا به دلیل محدودیت­ ها و مشکلات دیگر قابل بررسی به صورت کلی نبوده اند، حکم می­ شود.

آمار توصیفی چیست؟

وقتی توده­ ای از اطلاعات برای تحقیق جمع آوری می­ شود باید ابتدا سازماندهی و خلاصه شود به طوری که به صورت معنی داری قابل درک و ارتباط باشند.

برای این منظور از روش آمار توصیفی (Descriptive Statistics) استفاده می­ شود.

در تجزیه و تحلیل توصیفی، پژوهشگر داده ­های جمع آوری شده را با کمک روش ­های آمار توصیفی از جمله تنظیم جداول توزیع فراوانی، خلاصه کرده و به کمک نمودار آن­ها را نمایش می ­دهد و در نهایت با کمک سایر شاخص ­های آمار توصیفی آن ها را خلاصه می ­کند.

روش ­های آمار توصیفی

تشکیل جدول توزیع فراوانی

به سازماندهی داده­ ها یا مشاهدات به صورت طبقات همراه با فراوانی هر طبقه، توزیع فراوانی گفته می­ شود.

برای اینکه یک جدول توزیع فراوانی داشته باشید باید دامنه تغییرات، تعداد طبقات و حجم طبقات توسط فرمول­ های مربوطه محاسبه شود و سپس جدول توزیع در دو ستون x (ستون طبقات) و F (فراوانی طبقات) تشکیل شود.

پس از این مرحله، در صورت تمایل یا لزوم، پژوهشگر می ­تواند شاخص ­های دیگری نظیر فراوانی تراکمی، فراوانی تراکمی درصدی را محاسبه کند.

تشکیل جدول توزیع فراوانی یک روش اقتصادی و آسان برای نمایش انبوهی از داده ­های نامنظم است. اما در طبقه بندی کردن، ممکن است برخی از اطلاعات به علت خطای گروه بندی از دست بروند که در نهایت در محاسبه شاخص ­های آماری نیز تاثیر بگذارند. ولی مقدار آن اغلب ناچیز است و اشکال عمده ­ای ایفا نمی­ کند.

ترسیم نمودار

نمودارها ابزار مناسبی برای نمایش تصویری اطلاعات هستند که انواع مختلفی دارند که از آن­ ها می­ توان به نمودار هیستوگرام، نمودار ستونی، نمودار چند ضلعی تراکمی، نمودار دایره ای، نموداری سری ­های زمانی و موارد دیگر اشاره کرد.

محاسبه شاخص ­های مرکزی

در محاسبات آماری لازم است که ویژگی­ ها و موقعیت کلی داده ­ها تعیین شود.

به همین دلیل شاخص­ های مرکزی که سه نوع نما(Mode)، میانه(Median) و میانگین (Mean) هستند محاسبه می­ شوند. هر یک از این شاخص ­ها کاربرد خاص خود را دارند. مثلا در تحقیقاتی که مقیاس اندازه گیری داده ­ها حداقل فاصله ­ای است «میانگین» بهترین شاخص است اما در تحقیقاتی که مقیاس اندازه گیری داده ­ها رتبه ای یا اسمی باشد «میانه» دلایل استفاده از تحل یا «نما» مناسب تر هستند.

محاسبه شاخص ­های پراکندگی

شاخص­ های پراکندگی برخلاف شاخص ­های مرکزی هستند چرا که میزان پراکندگی با تغییراتی که در بین داده ­های یک توزیع (نتایج تحقیق) وجود دارد را نشان می­ دهند.

شاخص­ هایی که به این منظور در تحقیقات مورد استفاده قرار می ­گیرند شامل دامنه تغییرات، انحراف چارگی (Quartile Deviation)، واریانس (Variance) و انحراف استاندارد (Standard Deviation) می­ شود. پس از محاسبه شاخص ­های مرکزی و پراکندگی می­ توان نمره ­های استاندارد را محاسبه و منحنی طبیعی (Z) را ترسیم کرد.

محاسبه همبستگی

در برخی از تحقیقات، پژوهشگر می­ خواهد رابطه بین دو متغیر را تعیین کند و به همین منظور باید از روش ­های همبستگی (Correlation) استفاده کند.

در محاسبه همبستگی، نوع مقیاس اندازه گیری دخالت دارد و به طور کلی به دو دسته پارامتری و ناپارامتری تقسیم می­ شود.

رگراسیون و پیش بینی

رگراسیون (Regression) به روشی برای مطالعه سهم یک یا چند متغییر مستقل در پیش بینی متغیر وابسته گفته می­ شود.

از تحلیل رگراسیون می ­توان در تحقیقات توصیفی (غیر آزمایشی) و تحقیقات آزمایشی استفاده کرد. با توجه به نوع تحقیق و متغیرهای آن، روش متنوعی برای تحلیل رگراسیون وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از رگراسیون خطی، رگراسیون انحنایی، رگراسیون لوجیستیک و تحلیل کواریانس.

آمار استباطی چیست؟

در آمار توصیفی به جمع آوری و تمرکز به روی خصوصیات و ویژگی­ های مهم داده ­ها می پردازیم و به نوعی می­ توان گفت نقش آمار توصیفی جمع آوری، خلاصه کردن و توصیف اطلاعات کمی به دست آمده از نمونه ­ها یا جامعه است اما قرار نیست کار یک محقق با توصیف اطلاعات به پایان برسد بلکه باید آنچه از بررسی گروه نمونه به دست آورده است را به گروه ­های مشابه بزرگ تر تعمیم دهد.

در آمار استنباطی (Inferential)، پژوهشگر با استفاده از مقادیر نمونه، آماره ­ها را محاسبه کرده و با کمک تخمین یا آزمون فرض آماری، آماره ­ها را به پارامترهای جامعه تعمیم می ­دهد. هدف آمار استنباطی، برآورد کردن خصوصیات و ویژگی ­های جامعه آماری است.

آزمون­ های آمار استنباطی

آزمون ­های آماری مورد استفاده جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از یک گروه کوچک یا نمونه و تعمیم آن به جامعه مورد نظر با توجه به مقیاس اندازه گیری متغیرها، به دو گروه پارامتریک و ناپارامتریک تقسیم می ­شوند.

آزمون­ های پارامتریک، به تجزیه و تحلیل اطلاعات در سطح مقیاس فاصله ای و نسبتی می پردازند و حداقل شاخص آماری آ نها، میانگین و واریانس است.

در حالیکه آزمون­ های ناپارامتریک، به تجزیه و تحلیل اطلاعات در سطح مقیاس اسمی و رتبه ای می­پردازند که شاخص آماری آنها میانه و نما است.

آمار پارامتریک نیاز به پیش فرض ­هایی در مورد جامعه­ ای که از آن نمونه گیری صورت گرفته است دارد.

به عنوان مهم ­ترین پیش فرض در آمار پارامتریک، فرض می ­شود که توزیع جامعه نرمال است اما آمار ناپارامتریک مستلزم هیچگونه فرضی در مورد توزیع نیست. به همین دلیل، در بسیاری از تحقیقات علوم انسانی که با مقیاس ­های کیفی سنجیده شده و فاقد توزیع (Free of distribution) هستند از شاخص ­های آماری ناپارامتریک استفاده می ­کنند.

از آزمون­ های پارامتریک آمار استنباطی می­ توان به آزمون t، تحلیل واریانس (ANOVA)، تحلیل واریانس چند عاملی(MANOVA)، تحلیل کوواریانس چند عاملی و ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون نام برد.

همچنین از آزمون­ های ناپارامتریک نیز می­ توان به آزمون علامت تک نمونه، آزمون علامت زوجی، ویلکاکسون، مان_ویتنی، کروسکال_والیس، فریمن، آزمون تقارن توزیع و کولموگروف-اسمیرنف اشاره کرد.

ابزار لازم برای انجام تحلیل آماری

یکی از ابزار اصلی مورد نیاز برای انجام و نگارش تحلیل آماری، نرم افزارهای تحلیل آماری از جمله نرم افزار spss است.

در واقع تصور انجام تحلیل آماری بدون استفاده از نرم افزارهای آماری غیرممکن است چرا که این کار نیاز به عملیات آماری خاصی دارد که محاسبات آن به صورت دستی نه تنها بسیار سخت و زمان بر است بلکه غیرممکن به نظر می ­رسد.

به همین دلیل بسیاری از محققان و دانشجویان برای تکمیل بخش آماری پایان نامه خود (فصل 4 پایان نامه) تحلیل آماری را برون سپاری می ­ کنند یعنی این کار را به شرکت ­های آماری می ­سپارند تا کاملا دقیق و با تخصص خاصی انجام بگیرد.

تحلیل آماری در تمام زمینه­ ها از جمله پژوهش ­های دانشگاهی پرکاربرد است اما برای انجام آن نیاز به مهارت و دقت بالایی در استفاده از نرم افزارهای تحلیل آماری است که پیچیدگی­ های خاص خودشان را دارند، به همین دلیل چه شرکت ­ها و سازمان ­ها چه بسیاری از دانشجویان انجام تحلیل آماری خود را به شرکت ­هایی می­ سپارند که سال­ ها در این زمینه فعالیت داشته اند، با این کار اطمینان حاصل می کنند تحلیل آماری پروژه­شان با دقت و اطمینان بالایی انجام می ­گیرد.

همه چیز درباره تحلیل لثه و فک

تحلیل لثه و فک به فرآیندی گفته می شود که در آن حاشیه بافت لثه که دندان ها را احاطه کرده از بین می رود، یا به عقب کشیده می شود. تحلیل فک نیز شامل عقب نشینی یا از بین رفتن بافت استخوان فک می باشد. هنگامی که تحلیل لثه رخ می دهد، شکاف هایی بین دندان ها و خط لثه ایجاد می شود و تجمع باکتری های بیماری زا تسریع می شود. در صورت عدم درمان تحلیل لثه، به بافت و ساختار استخوانی فک و دندان ها مانند ریشه دندان آسیب وارد می شود و در نهایت ممکن است بیمار دندان های خود را از دست بدهد.

تحلیل لثه و فک بیماری شایعی است. اکثر بیماران علت اصلی این مشکل را نمی دانند، زیرا این بیماری به تدریج اتفاق می افتد. اولین علامت جدی فرسودگی لثه و فک حساسیت دندان ها می باشد. همچنین ممکن است بیمار مشاهده کند که یک دندان بلندتر از حد طبیعی خود دیده می شود.

به طور معمول، بیمارانی که از این مشکل رنج میبرند، یک شکاف در نزدیکی خط لثه احساس می کنند. تحلیل لثه و فک بیماری نیست که بخواهید آن را نادیده بگیرید. اگر فکر می کنید لثه های شما در حال عقب رفتن می باشند، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

چه کسانی لثه هایشان تحلیل می رود؟

تعدادی از عوامل می توانند باعث تحلیل لثه و حتی در نهایت تحلیل فک شوند، از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری های پریودنتال: عفونت های باکتریایی لثه هستند که باعث از بین رفتن بافت لثه و استخوان پشتیبان و نگهدارنده دندان ها می شوند و این وضعیت در نهایت با لق شدن دندان همراه است.
• بیماری های لثه ای: برخی از بیماران ممکن است به دلیل ساختار ژن های خود مستعد ابتلا به انواع بیماری های لثه باشند. مطالعات نشان می دهند که 30٪ از افراد ممکن است به طور ژنتیک مستعد ابتلا به این نوع بیماری ها باشند.
• مسواک زدن تهاجمی دندان ها: اگر دندان های خود را خیلی محکم و سریع مسواک بزنید، این عمل شما می تواند باعث از بین رفتن مینای دندان شده و لثه ها را نیز به سمت عقب بکشاند.
• عدم مراقبت کافی از دندان ها و جرم دندان: جرم دندان باعث تشکیل ماده سختی روی دندان ها می شود، که ممکن است منجر به تحلیل لثه و فک شود. استفاده از نخ دندان و شستشوی منظم با دهان شویه ضد باکتری باعث می شود، جرم های روی دندان ها، از بین بروند.
• تغییرات و نوسانات هورمون های زنانه: بلوغ، بارداری و یائسگی، می توانند لثه ها را حساس تر کرده و آنها را در برابر فرسایش آسیب پذیرتر کنند.
• پوسیدگی دندان و دندان غایب: در برخی موارد که بیمار دچار پوسیدگی شدید دندان است همزمان دچار تحلیل لثه و در ادامه تحلیل فک نیز می شود. در مواقعی که بیمار یک یا چند دندان غایب دارد مواد غذایی در تماس مستقیم با بافت لثه می باشند. همین امر در طولانی مدت منجر به تحلیل لثه و فک می شود.

تحلیل استخوان فک چگونه بروز می کند؟

توجه کنید که تحلیل لثه قبل از تحلیل استخوان فک بروز می کند. معمولا بر اثر از دست رفتن یک یا چند دندان و تماس مواد غذایی با لثه ها به مرور استخوان فک تحلیل می رود. استفاده از دندان مصنوعی نیز می تواند در طولانی مدت منجر به تحلیل استخوان فک شود.

جلوگیری از تحلیل استخوان فک با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراقبت صحیح از دندان ها امکانپذیر است. اگر دندان از رفته دارید و دچار عارضه غیبت دندانی می باشید حتما برای درمان به یک متخصص ارتودنسی باتجربه مراجعه کنید تا از بروز تحلیل استخوان فک جلوگیری کنید.

چگونه از تحلیل لثه و فک جلوگیری کنیم؟

بهترین راه برای جلوگیری از تحلیل لثه و فک، مراقبت و بهداشت خوب دهان و دندان است. دندان های خود را هر روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و حداقل دو بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید. همیشه از مسواک با برس مناسب استفاده کنید و از دندانپزشک خود یا مراقب بهداشت بخواهید که روش صحیح مسواک زدن را به شما آموزش دهد. اگر ساییده شدن دندان، دلیل فرسودگی لثه و فک شماست در مورد چگونگی رفع مشکل با دندانپزشک خود صحبت کنید. روش های دیگر جلوگیری از تحلیل لثه و فک عبارتند از:

• ترک سیگار
• رژیم غذایی متعادل و سالم
• کنترل تغییرات ایجاد شده در دهان

چگونه تحلیل لثه و فک درمان می شود؟

تحلیل لثه را می توان در مراحل اولیه با جرم گیری دندان درمان و متوقف کرد. در این روش پلاکی که روی دندان ها و سطوح زیر خط لثه جمع شده، با احتیاط برداشته می شود.

جرم گیری فلپ باز و طرح ریزی ریشه نیز در درمان تحلیل لثه و فک نیز کاربرد دارد. در این روش، دندانپزشک یا جراح لثه از طریق جراحی بافت لثه آسیب دیده را جمع کرده و باکتری های مضر را از شکاف های دندان خارج می کند و سپس بافت لثه را به خوبی بر روی ریشه دندان محکم می کند.

پیوند استخوان برای درمان تحلیل استخوان فک

اگر استخوان پشتیبان دندان ها در اثر فرسودگی لثه از بین رفته باشد، ممکن است روشی برای بازسازی استخوان و بافت از دست رفته توصیه شود. ابتدا در ناحیه لثه فلپ زده می شود. سپس از یک ماده احیا کننده، مانند غشا، بافت پیوندی یا پروتئین محرک بافت، برای تحریک سلول های بنیادی برای بازسازی طبیعی استخوان فک استفاده می شود.

پیوند استخوان فک چطور از لثه محافظت می کند

پس از پر کردن حفره دندان با یک ماده ژلاتینی، سطح آن پوشانده می شود. اسفنج ژلاتینی از یکسو به ماده استخوانی زیر خود استحکام می بخشد و از سوی دیگر باعث بازسازی بافت لثه می شود. روش فوق بصورت میانگین 90 % از تحلیل استخوان و لثه جلوگیری می کند. در این تکنیک بیمار پس از گذشت 10 هفته ایمپلنت ایده آل خود را با ابعادی مناسب دریافت کرده و در اغلب موارد نیاز به تکنیک های باز سازی مجدد بافت را ندارد.

پیوند لثه و دندان مصنوعی

یکی از عوارض استفاده از دندان مصنوعی تحلیل لثه و استخوان فک می باشد. همزمان با تحلیل استخوان فک دندان مصنوعی نیز دیگر کارایی سابق خود را نخواهد داشت و در جای خود ثابت نمی ماند. بنابراین پیوند استخوان فک و نه پیوند لثه به بیمار پیشنهاد خواهد شد. در صورتی که پیوند استخوان فک بسیار موفق باشد و بستر استخوان کاملا محکم شود بیمار می تواند از ایمپلنت دندان به جای دندان مصنوعی استفاده کند. اگر همچنان قوام بستر استخوان فک برای کاشت ایمپلنت کافی نباشد استفاده مجدد از دندان مصنوعی به بیمار پیشنهاد خواهد شد. در این مواقع دندان مصنوعی سابق بیمار دیگر کارایی ندارد و بیمار باید یک دندان مصنوعی جدید تهیه کند.

تحلیل لثه بعد از ایمپلنت

تحلیل لثه بعد از ایمپلنت دندان ممکن است در کوتاه مدت یا دراز مدت بروز کند. در صورتی که بیمار بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت نکند تحلیل لثه در دراز مدت بروز خواهد کرد. همچنین اگر بدن بیمار به کاشت ایمپلنت واکنش نشان دهد و به اصطلاح این پیوند را پس بزند در کوتاه مدت دچار تحلیل لثه بعد از کاشت ایمپلنت خواهد شد. در 95 درصد مواقع کاشت ایمپلنت موفق است و بیمار حساسیت و واکنشی نسبت به این جسم خارجی نخواهد داشت. در برخی موارد نیز آسیب به عصب و عروق لثه در حین کاشت ایمپلنت عارضه تحلیل لثه را تشدید می کند.

سوالات متداول تحلیل لثه و فک

1-آیا برای درمان تحلیل لثه و فک آنتی بیوتیک تجویز می شود؟

دندانپزشک برای از بین بردن باکتری های مضر باقی مانده، پس از جرم گیری ممکن است، آنتی بیوتیک تجویز کند. نوع آنتی بیوتیک توسط متخصص لثه در شرایط بسیار حاد تجویز می شود.

2-چه زمانی از گزینه جراحی برای درمان تحلیل لثه و فک استفاده می شود؟

اگر استخوان دندان ها دچار آسیب شدید شده باشد و شکاف ها بیش از حد عمیق باشند، برای ترمیم آسیب های ناشی از فرسودگی لثه و فک ممکن است نیاز به جراحی لثه و فک باشد.

3-روش های جراحی برای درمان فرسودگی لثه و فک چیست؟

انواع مختلفی از روش های پیوند بافت لثه و فک برای درمان این بیماری وجود دارد. اما مهمترین آنها پیوند بافت همبند نامیده می شود.

4-عوارض پیوند استخوان برای درمان تحلیل لثه و فک چیست؟

درد، تورم، خونریزی، حساس شدن دندان ها و پوسیدگی در ریشه دندان برخی از عوارض پیوند استخوان برای درمان تحلیل لثه و فک می باشد.

5-بهبودی پس از پیوند استخوان فک چند روز است؟

این مدت به شرایط جسمانی و سلامت بیمار بستگی دارد. ممکن است بهبودی کامل بعد از پیوند استخوان فک حدود 4 تا 9 ماه زمان ببرد.

6-بعد از پیوند استخوان برای درمان تحلیل لثه و فک چه باید کرد؟

از لمس زخم، شستن بیش از حد دهان و استعمال دخانیات باید خودداری نمود. همچنین داشتن یک رژیم غذایی مقوی و سرشار از ویتامین ها می تواند به بهبودی سریعتر زخم ها و کاهش دوره نقاهت بعد از پیوند استخوان کمک کند.

7-آیا دندان مصنوعی برای لثه های تحلیل رفته مناسب است؟

ممکن است بیماری علاوه بر از دست دادن یک یا چند دندان دچار تحلیل لثه نیز باشد. این بیماران معمولا بستر استخوان فک مناسبی ندارند و نمی توانند از کاشت ایمپلنت دندان استفاده کنند. بنابراین تنها روش جایگزینی دندان از دست رفته این بیماران استفاده از دندان مصنوعی می باشد.

دکتر جمیلیان، متخصص ارتودنسی دارای فلوشیپ تخصصی جراحی ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت و استاد تمام وقت بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دارای بورد تخصصی ایران و اروپا و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران و آمریکا و اروپا هستند. نمایش همه نوشته های دکتر جمیلیان →

تحلیل SWOT چیست و چه زمانی از آن استفاده می‌کنیم

وقتی با یک تصمیم تجاری بزرگ مواجه می‌شوید، یکی از هوشمندانه‌ترین کارهایی که می‌توانید در طول فرآیند برنامه‌ریزی انجام دهید، اجرای تحلیل SWOT است.

SWOT کلمه‌ای است که بر اساس حروف ابتدایی کلمات نقاط قوت (strengths)، نقاط ضعف (weaknesses)، فرصت‌ها (opportunities)، و تهدیدها (threats) ساخته شده و چارچوبی تحلیلی است که به شرکت شما کمک می‌کند تا بتواند با بزرگ‌ترین چالش‌ها روبه‌رو شده و بهترین و جدیدترین بازارها را پیدا کند. این روش در دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی و توسط افراد بانفوذی در علم اقتصاد، مانند ادموند پی. لِرند (Edmund P. Learned)، رونالد کریستِنسون (Roland Christensen)، کنِت اندرو (Kenneth Andrews) و ویلیام دی. بوک ( William D. Book) در کتابی به نام «سیاست‌گذاری کسب‌و‌کار، متن و موارد مطالعاتی» (Business Policy, Text and Cases) به چاپ رسید. این مقاله را بخوانید تا با تحلیل SWOT بیشتر آشنا شوید.

تحلیل SWOT سازمان‌ها را قادر می‌سازد عوامل مؤثر داخلی و خارجی را شناسایی کنند. طبق گفته‌ی بانی تیلور (Bonnie Taylor)، استراتژيست بازاریابی در شرکت CCS Innovations، اصلی‌ترین هدف SWOT کمک به سازمان‌ها در رسیدن به آگاهی کامل از تمامی عواملی است که در تصمیم‌گیری مؤثر هستند.

اگر کسب‌وکاری را از تمامی زوایا بررسی نکنیم، نمی‌توانیم به طور دقیق برای آینده‌ی آن برنامه‌ریزی کنیم. این بررسی شامل نگاهی جامع به تمامی منابع داخلی و خارجی و تهدیدها می‌شود. تحلیل SWOT این کار را در چهار مرحله‌ی ساده که حتی برای تازه‌کارترین صاحبان مشاغل هم قابل درک است، انجام می‌دهد.

چه زمانی می‌توانیم از تحلیل SWOT استفاده کنیم

تحلیل SWOT معمولا در طول برنامه‌ریزی استراتژیک انجام می‌شود و پیش‌درآمدی است برای تمامی اقدامات شرکت، از جمله کشف نوآوری‌های تازه، تصمیم‌گیری درباره‌ی سیاست‌های جدید، شناسایی حوزه‌هایی که به تغییر نیاز دارند یا اصلاح و تغییر اقدامات و برنامه‌ها.

به قول اندرو شرِیگ (Andrew Schrage)، مدیر عامل شرکت Money Crashers، انجام تحلیل SWOT همچنین راه خیلی خوبی برای بهبود اقدامات تجاری است. او می‌گوید: «این تحلیل به من اجازه داد حوزه‌های کلیدی‌ای که شرکت در آنها عملکرد خیلی خوبی داشت و همچنین مناطقی که باید بیشتر روی آنها کار می‌شد را مشخص کنم. بعضی از صاحبان مشاغل کوچک، این نوع تحلیل‌ها را به صورت غیر‌رسمی انجام می‌دهند و با این کار مرتکب اشتباه بزرگی می‌شوند. بهتر است زمان کافی گذاشته و تحلیل SWOT را به صورت رسمی و دقیق انجام دهید تا بتوانید راه‌هایی برای سرمایه‌گذاری بر روی نقاط قوت شرکت خود و بهبود نقاط ضعف یا حذف آنها پیدا کنید.»

با اینکه مطمئنا صاحب کسب‌و‌کار باید به شخصه درگیر اجرای تحلیل SWOT باشد، اما اضافه کردن دیگر اعضای تیم به این کار نیز می‌تواند بسیار مفید باشد. شان والش (Shawn Walsh)، رئیس و مدیر‌عامل شرکت مشاوره‌ی کامپیوتری پارادایم می‌گوید اعضای تیم مدیریتی‌اش با هم تحلیل SWOT را انجام می‌دهند. او می‌گوید: «خِرَد گروهی باعث از بین رفتن نقاط ضعفی می‌شوند که اگر کشف نشده باقی بمانند، موجب نابودی تجارت ما و روابط‌مان با مشتریان می‌شوند.»

عناصر تحلیل SWOT

تحلیل SWOT بر چهار موردی که در اسمش مشخص شده، تمرکز می‌کند و شرکت‌ها را قادر می‌سازد نیروها، اقدامات یا نوآوری‌هایی که بر استراتژی تأثیر می‌گذارند را شناسایی کنند. شناخت این عوامل مثبت و منفی به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا ارتباط مؤثرتری با بخش‌هایی از برنامه که نیازمند بررسی هستند داشته باشند.

افراد معمولا زمانی که تحلیل SWOT انجام می‌دهند، جدولی با چهار ستون رسم می‌کنند تا عوامل مؤثر را نوشته و با هم مقایسه کنند. معمولا نقاط قوت و ضعف با لیستی که از فرصت‌ها و تهدید‌ها تشکیل شده هماهنگی ندارند، گرچه باید به طریقی با هم ارتباط پیدا کنند چون به هر حال به نوعی به هم گره خورده‌اند. بیلی بوئر (Billy Bauer)، مدیر شرکت Royce Leather، عقیده دارد که پیدا کردن ارتباطی بین تهدیدات بیرونی و نقاط ضعف داخلی، جدی‌ترین مشکلاتی که شرکت با آنها رو‌به‌رو است را برای مدیران مشخص می‌کند.

بعد از اینکه خطرات را مشخص کردید، می‌توانید تصمیم بگیرید آیا بهترین کار حذف نقاط ضعف داخلی، از طریق افزایش منابع شرکت برای اصلاح مشکل است یا کاهش تهدیدات خارجی با کنار گذاشتن مناطق تهدیدآمیز برای فعالیت تجاری.

عوامل درونی

دو حرف اولی که در این نام اختصاری دیده می‌شوند نقاط قوت (S) و نقاط ضعف (W) هستند که به عوامل درونی مربوط می‌شوند و به معنی منابع و تجربیاتی هستند که در دسترس شما قرار دارند. مثال‌هایی از حوزه‌هایی که معمولا این دو مورد را در برمی‌گیرند شامل موارد زیر هستند:

• منابع مالی، مثل بودجه، منبع درآمد و فرصت‌های سرمایه‌گذاری
• منابع فیزیکی، مثل مکان شرکت، امکانات و تجهیزات
• منابع انسانی، مثل کارکنان، داوطلبان و مخاطبان هدف
• دسترسی به منابع طبیعی، علائم تجاری، گواهی‌نامه‌ها و حق‌تألیف‌ها
• فرآیندهای جاری، مانند برنامه‌های مربوط به کارمندان، سلسله‌مراتب بخش‌ها و سیستم‌های نرم‌افزاری

به قول میچل وِیس (ٰMitchell Weiss)، استاد دانشگاه هاتفورد، «تا زمانی که عوامل داخلی به خوبی ارزیابی نشده باشند، شرکت‌ها نمی‌توانند از منابع خارجی نهایت استفاده را ببرند.»

عوامل بیرونی

نیروهای بیرونی بر تمامی شرکت‌، افراد و بخش‌ها تأثیر می‌گذارند. این عوامل به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر فرصت‌ها و تهدید‌ها تأثیر دارند و باید به صورت کامل نوشته و بررسی شوند. عوامل بیرونی، معمولا چیزهایی هستند که از کنترل شما و شرکت‌تان خارج هستند، مانند:

• گرایشات بازار، مثل محصولات و تکنولوژی‌های جدید یا تغییر نیاز مخاطبان
• گرایشات اقتصادی، مثل گرایشات مالیِ محلی، ملی یا بین‌المللی
• بودجه‌هایی که از موقوفات، مجلس و منابع دیگر می‌آیند
• عوامل جمعیتی، مثل سن، نژاد، جنسیت و فرهنگ مخاطبان هدف
• رابطه با شرکا و تأمین‌کنندگان
• قوانین سیاسی، محیطی و اقتصادی

بعد از اینکه ستون‌های مربوط به ۴ عامل را پر کردید، باید بر اساس نتیجه، به استراتژی‌های جدید فکر کنید. لیندا پوفال (Linda Pophal)، مدیرعامل شرکت مشاوره‌‌ی Strategic Communications، می‌گوید این استراتژی‌ها باید از نقاط قوت و فرصت‌ها به عنوان اهرمی برای غلبه بر نقاط ضعف و تهدیدها استفاده کنند. «این در اصل حوزه‌ای از توسعه‌ی استراتژیک است، جایی که سازمان‌ها این فرصت را دارند تا بیشترین خلاقیت را داشته باشند و همین‌‌جا است که ایده‌های جدید ظهور پیدا می‌کنند. اما برای رسیدن به این مرحله، تحلیل باید با دقت آماده شده باشد.»

الگوی تحلیل SWOT

برایان ویوِر (Bryan Weaver)، یکی از شرکای شرکت حقوقی ساخت‌وساز Scholefield، مسئول تهیه‌ی تحلیل SWOT برای شرکتش بود. او الگویی را که برای تحلیل SWOT در شرکتش استفاده کرده بود در اختیار Business News Daily قرار داد.

نقاط قوت

این شرکت حقوقی از کارکنانی تشکیل شده که هم در زمینه‌ی حقوق آموزش دیده‌اند و هم مهندسین یا پیمانکاران ساختمانی حرفه‌ای هستند. تجربیات آنها تجارب منحصر‌ به فردی در اختیار شرکت قرار می‌دهد.

نقاط ضعف

هیچ کس تا به حال میانجی حقوقی (mediator) (در ایران شبیه به وظیفه‌ای است که اعضای شوراهای حل اختلاف بر عهده دارند) نبوده است و هیچ کس آموزش حرفه‌ای در زمینه‌ی میانجی‌گری ندیده است. البته یکی از کارکنان در بخش میانجی‌گری فعالیت داشته ولی فقط به عنوان یک فرد بی‌طرف.

فرصت‌ها

اکثر قراردادهای ساخت‌و‌ساز نیاز به میانجی دارند. با اینکه صدها میانجی در بازار وجود دارد، فقط تعداد کمی از آنها در این زمینه باتجربه هستند. برای اختلافات جزئی، میانجی‌ها به صورت تیمی کار نمی‌کنند و فقط انفرادی کار می‌کنند. کارکنان Scholefield می‌توانند گروهی از افراد بی‌طرف را برای رفع اختلاف در اختیار شرکت‌های دیگر بگذارند.

تهدیدها

هر کسی می‌تواند میانجی شود، بنابراین دیگر شرکت‌های حقوقی ساخت‌و‌ساز هم می‌توانند خدمات میانجی‌گری ارائه دهند. بیشتر مشتریان بی‌القوه، نگرش منفی‌ای نسبت به میانجی‌گری دارند، چون فکر می‌کنند میانجی‌ها مشکلات آنها را درک نمی‌کنند یا به آنها اهمیت نمی‌دهند و فقط می‌خواهند به سرعت مشکلات را حل کنند.

استراتژی نتیجه: برای از بین بردن نقطه‌ضعف باید دوره‌های میانجی‌گری ترتیب داده شوند و شرکت میانجی‌گری Scholefield هم راه‌اندازی شود تا ثابت کند که خدمات و تجارب سازمان ما در زمینه‌ی حقوق و قوانین ساخت‌وساز منحصر به فرد هستند.

ویور می‌گوید: «تحلیل SWOT، ما را وادار کرد تا نگاه بی‌طرفانه‌ و قاعده‌مندی به قسمت‌هایی که باید بر روی آنها بیشتر کار کنیم و فرصت‌هایی که بازار در اختیارمان قرار می‌دهد، بیندازیم. سپس، طرح کسب‌و‌کار خود را طوری تغییر دادیم تا بر مزایای نقاط قوت خود تکیه کنیم، و در عین حال از فرصت‌هایی که نقاط ضعف بازار در اختیارمان قرار می‌دهند استفاده کنیم.»

مکمل‌ها و جایگزین‌های تحلیل SWOT

تحلیل ٰSWOT، یک استراتژی ساده و قابل فهم برای شناسایی نقاط ضعف و تهدیدها در کنار نقاط قوت و فرصت‌ها است. ولی تحلیل SWOT فقط یکی از ابزار مورد استفاده در جعبه‌ی ابزار استراتژی است. وقتی SWOT در کنار مدل‌های تحلیلی دیگر مورد استفاده قرار بگیرد، مطمئن باشید که ارزش وقتی که بر آن می‌گذارید را دارد و می‌تواند روند تصمیم‌گیری شما را هدایت کند.

ابزارهای تحلیلی دیگری که می‌توانید استفاده کنید، شامل PEST (عوامل سیاسی (political)، اقتصادی (economic)، اجتماعی (social)، و تکنولوژیک (technological)) تحلیل MOST (ماموریت (mission) هدف (objective)، استراتژی‌ها (strategies) و تدابیر (tactics)) و تحلیل SCRS (استراتژی، وضعیت کنونی (current state)، نیازها (requirements) و راه حل (solution)) هستند.

همچنین تحلیل SWOT می‌تواند باعث شود کسب‌و‌کار ما به روش متعادل‌تر و عمیق‌تری استراتژی‌ها دلایل استفاده از تحل را بررسی و اجرا کند. تحلیل SWOT در حل مشکلاتی که در حین توسعه‌ی طرح کسب‌و‌کار با آنها مواجه می‌شویم مفید است، اما فراتر از این نمی‌رود. استفاده از تحلیل SWOT به تنهایی ارزش‌هایی اصلی کسب‌و‌کار شما را مشخص نمی‌کند، برنامه‌ریزی بدون شناخت هدف و بدون معیارهایی که پیشرفت شما را در راه رسیدن به آن اهداف اندازه‌گیری کنند، بی‌فایده و ناکارآمد خواهد بود.

حجم معاملات چیست و چگونه می‌توانیم از آن استفاده کنیم؟

حجم معاملات (Trade Volume) مجموع تعداد قراردادها یا سهام‌های معامله شده در یک نماد معاملاتی است. حجم معاملاتی را می‌توان در هر نوع نماد و بازارهایی مثل بورس سهام، اوراق قرضه، قراردادهای آپشن، قراردادهای آتی و انواع کالاها به کار برد.

اصول پایه حجم معاملات

حجم معاملات در یک برهه زمانی خاص، مجموع تعداد سهام‌ها یا قراردادهای مبادله شده در یک نماد معاملاتی خاص را اندازه می‌گیرد، که شامل مجموع مقدار سهام‌های مبادله شده بین خریدار و فروشنده می‌شود.

زمانی که مبادلات به صورت فعالانه‌تر انجام می‌شوند، حجم معاملات بالاست و وقتی که مبادلات کمتری بین خریدار و فروشنده انجام می‌شود، حجم معاملاتی نیز پایین است.

هر صرافی در بازار، حجم معاملاتی خاص خود را دنبال می‌کند و اطلاعات مختص به خود را منتشر می‌کند. اطلاعات مربوط به حجم معاملاتی در هر روز، معمولا هر یک ساعت یک بار، تخمین زده می‌شوند و در انتهای هر روز نیز یک شکل کلی و یک اطلاعات منسجم از حجم معاملات آن روز منتشر می‌شود.

سرمایه گذاران همچنین می‌توانند مقدار تغییرات قیمت قرارداد را به عنوان جانشینی برای حجم معاملات دنبال کنند. در این روش، تغییرات قیمت خیلی سریع‌تر از حجم معاملات اتفاق می‌افتد.

این ابزار به سرمایه گذاران درباره میزان فعالیت و نقدینگی بازار می‌گوید. حجم معاملات بالا، نشان دهنده نقدینگی بالای یک نماد معاملاتی است؛ یعنی رابطه بهتر و فعال‌تری بین خریداران و فروشندگان وجود دارد.

وقتی که سرمایه گذاران درباره روند حرکتی در بازار سهام تردید دارند، حجم معاملات در قراردادهای آتی افزایش می‌یابد. این اغلب باعث می‌شود که قراردادهای آتی و آپشن آن سهام نیز فعال‌تر شوند.

در کل، در روزهای باز شدن بازارهای جهانی مثل فارکس (دوشنبه‌ها)، و روزهای بسته شدن بازار (جمعه‌ها) حجم معامله بالاتر است و در روزهای قبل از تعطیلات، معمولا پایین می‌آید.

امروزه، تریدرهای روزانه و شاخص‌های پول در بازار آمریکا، تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین استفاده کنندگان حجم معاملات شده‌اند.

طبق گفته‌های موسسه مالی و بانکداری JPMorgan‌ در سال ۲۰۱۷، سرمایه گذاران راکدی مثل ETFها (صندوق‌های قابل معامله) و حساب‌های سرمایه گذاری کمّی که معاملات الگوریتمی با سرعت بالا انجام می‌دهند، مسئول ۶۰ درصد از کل حجم معاملاتی بودند؛ در حالی که تریدرهای محتاط فاندامنتالی (تریدرهایی که فاکتورهای فاندامنتالی را قبل از سرمایه گذاری بر روی یک سهام ارزیابی می‌کنند)، تنها مسئول ۱۰ درصد از آن بودند.

تریدرها و حجم معاملات

تریدرهای از عوامل مختلفی در تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند. حجم معاملاتی یکی از آسان‌ترین فاکتورها برای ارزیابی بازار توسط تریدرهاست.

این ابزار، در طول بالا رفتن سریع قیمت یا پایین آمدن سریع آن، برای تریدرها اهمیت زیادی دارد، چون می‌توانند با استفاده از آن، معاملات خود را تشخیص و سازماندهی کنند.

همچنین حجم معاملات بالا که معمولا با تغییر روند قیمت همراه است، می‌تواند ارزش سهام مورد نظر تریدرها را تقویت کند.

سطوح مختلف حجم معاملات، می‌تواند به تریدرها کمک کند تا تصمیم گیری بهتری برای زمان ورود به بازار داشته باشند؛ تریدرها میانگین حجم معامله در طول روز را، هم برای معاملات کوتاه مدت و هم بلندمدت دنبال می‌کنند، تا بتوانند برای ورود به بازار تصمیم درستی بگیرند. همچنین آنها می‌توانند اندیکاتورهای تکنیکال دیگر را نیز با حجم معاملاتی تلفیق کنند.

نمونه‌ای ساده از حجم معاملات

فرض کنید که بازار شامل دو تریدر است؛ تریدر اول ۵۰۰ سهم از سهام اپل را می‌خرد و ۲۵۰ سهم از سهام آمازون را می‌فروشد. تریدر دوم نیز ۵۰۰ سهم از سهام تسلا را می‌خرد و ۲۵۰ تا از این سهم را به تریدر اول می‌فروشد.

کل حجم معاملات در بازار ۱۰۰۰ است (۵۰۰ سهم اپل + ۲۵۰ سهم آمازون + ۲۵۰ سهم تسلا).

استفاده از حجم معاملات برای بهبود معاملات

حجم معاملات یک مقیاس است که نشان می‌دهد در یک دوره زمانی خاص، چه مقدار از یک دارایی معامله شده است. در بورس سهام، حجم معاملات به صورت تعداد دلایل استفاده از تحل سهم‌های خرید و فروش شده نمایش داده می‌شود و در قراردادهای آتی و آپشن نیز این حجم بر مبنای تعداد قرارداد دست به دست شده نشان داده می‌شود. خود حجم معاملات و دیگر اندیکاتورهایی که از دیتاهای حجم معاملاتی بهره می‌گیرند، معمولا در نمودارهای آنلاین استفاده می‌شوند.

هر از گاهی، نگاه کردن به الگوهای حجم معاملات، می‌تواند قدرت یک سهام یا ارز دیجیتال خاص را نشان دهد. در حقیقت، حجم معاملات نقش مهمی در تحلیل تکنیکال بازی می‌کند.

نکات مهم

• حجم معاملات می‌تواند یک مقیاس خوب برای تشخیص قدرت بازار باشد. معمولا بازارهایی که دارای حجم معاملات بالایی هستند، روند قدرتمندتر و سالم‌تری دارند.
• زمانی که در حجم معاملات بالا، بازار ریزش می‌کند، قدرت بازار در روند نزولی بیشتر می‌شود.
• زمانی که قیمت در روند نزولی بالای بالاتر (Higher High) جدیدی را ثبت می‌کند، باید خیلی مراقب باشید! چون ممکن است روند صعودی شکل بگیرد.
• اندیکاتورهای حجم موجود (OBV) و کلینگر (Klinger)، ابزارهایی هستند که بر مبنای حجم بازار کار می‌کنند.

اصول اولیه استفاده از حجم معاملات

وقتی که حجم معاملاتی را بررسی می‌کنید، معمولا اطلاعات از قبیل قدرت یا ضعف یک روند را به دست می‌آورید. به عنوان یک تریدر، ما تمایل بیشتری به همراهی با حرکات قوی‌تر داریم و در روندهای ضعیف نیز، ما به دنبال معکوس شدن روند می‌گردیم.

البته این دستورالعمل‌ها همیشه و برای تمام مسائل پاسخگو نیست؛ اما برای تصمیم‌گیری برای ورود به بازار، مناسب است.

۱. تایید روند

یک بازار رو به رشد (نزولی یا صعودی)، باید حجم معاملاتی بالایی داشته باشد. گاوها به افزایش حجم خریداران برای هل دادن قیمت به سمت بالا نیاز دارند؛ کاهش حجم معاملات در روند صعودی، می‌تواند نشانه کاهش جذابیت نماد مورد نظر و در نتیجه، معکوس شدن قیمت باشد.

این یک حقیقت واضح است که ریزش یا جهش قیمت با حجم معاملاتی کم، یک سیگنال خرید یا فروش ضعیف است. ریزش یا جهش قیمت با حجم بالا، سیگنال قوی‌تری ارائه می‌دهد که نشانه تغییر چیزی در آن نماد خاص است.

۲. اشباع حرکت و حجم معاملات

در یک بازار صعودی یا نزولی، ما می‌توانیم اشباع قیمت را ببینیم. اشباع‌ها، حرکات واضحی در قیمت هستند که با افزایش حجم معاملات ترکیب شده‌اند؛ آنها می‌توانند سیگنال‌هایی مبنی بر پتانسیل اتمام روند ارائه دهند.

تریدرهایی که بیشتر صبر کرده‌اند و از عدم دریافت سودهای بیشتر ترس دارند، خریداران را خسته می‌کنند؛ در نتیجه، بازار معکوس می‌شود.

زمانی که بازار نزولی است، نزول بیشتر قیمت تریدرها را تحت فشار قرار می‌دهد و این، بر روی نوسانات تاثیر می‌گذارد و حجم معاملات را افزایش می‌دهد. این نیز می‌تواند سیگنالی مبنی بر اتمام روند نزولی باشد.

۳. نشانه‌های صعودی

حجم معاملات می‎تواند در تشخیص نشانه‌های صعودی بازار مفید باشد. برای مثال،‌ فرض کنید که بر روی یک خط مقاومت که قیمت را پس می‌زند، حجم معاملات افزایش می‌یابد؛ در این حالت، قیمت نیز پس از یک اصلاح کوچک، افزایش پیدا می‌کند.

در یک روند نزولی، باید پایین پایین‌تر (Lower Low) ساخته شود؛ زمانی که این حرکت تمام شد، حجم معاملات کاهش می‌یابد، که این یک نشانه صعودی تلقی می‌شود.

۴. معکوس شدن قیمت

پس از یک حرکت بزرگ قیمتی (بالا یا پایین)، اگر قیمت شروع به بی‌روند یا رنج شدن (Range) با حجم معاملاتی بالا کرد، می‌تواند نشانه‌ای از معکوس شدن قیمت باشد.

۵. بریک اوت‌ها و فیک اوت‌ها

در بریک اوت اولیه از بازار بی روند و یا هر الگوی قیمتی دیگر، افزایش در حجم معاملاتی می‌تواند قدرت روند را بیشتر کند. کم بودن مقدار حجم معاملات، پس زدن قیمت در بریک اوت را نشان می‌دهد، که به آن فیک اوت می‌گویند.

۶. تاریخ حجم معاملات

حجم معاملات باید مربوط به تاریخ اخیر باشد؛ مقایسه حجم معاملات امروز با ۵۰ سال قبل، اطلاعات اشتباهی به ما می‌دهد. هرچه تاریخ حجم معاملات جدیدتر باشد، امکان اتفاق مشابه بیشتر است.

حجم معاملات اغلب به عنوان یک اندیکاتور نقدینگی تلقی می‌شود. بازارهایی مثل بورس سهام که دارای نقدینگی بالایی هستند،‌ به عنوان یک استراتژی ترید کوتاه مدت در نظر گرفته می‌شوند؛ چون در قیمت‌های مختلف، خریداران و فروشندگان زیادی وجود دارند.

۳ اندیکاتور پرکاربرد برای حجم معاملات

اندیکاتورهای حجم معاملات، فرمول‌های ریاضی هستند که به صورت مشترک در بیشتر پلتفرم‌های نموداری وجود دارند.

فرمول کارکرد هر اندیکاتور مقداری با اندیکاتورهای دیگر فرق دارد. تریدرها می‌توانند اندیکاتوری را انتخاب کنند که بهترین عملکرد را برایشان دارد.

استفاده از این اندیکاتورها الزامی نیست؛ اما آنها می‌توانند در تصمیم گیری درست شما را راهنمایی کنند. اندیکاتورهای زیادی برای حجم معاملاتی وجود دارند، اما ما ۳ اندیکاتور با عملکرد خوب را در اینجا بررسی می‌کنیم:

۱. اندیکاتور حجم موجود (OBV)

OBV یک اندیکاتور ساده اما مفید است. در این اندیکاتور، حجم معاملات زمانی افزایش می‌یابد که بازار به انتهای روند صعودی رسیده است. همچنین، حجم معاملات زمانی کاهش می‌یابد که قیمت به انتهای روند نزولی رسیده است.

OBV یک مجموعه از انباشت قیمت یا اشباع را نشان می‌دهد. همچنین می‌تواند واگرایی را نیز نشان دهد؛ مثل زمانی که قیمت بالا برود، اما حجم با نسبت آرامی شروع به رشد کند و یا حجم معاملات کم شود.

۲. اندیکاتور جریان پول چایکین (CMF)

افزایش قیمت باید با افزایش حجم همراه باشد. اندیکاتور CMF بر روی انبساط قیمت در زمانی که قیمت بالاتر از میانگین قیمتی کل روز قرار می‌گیرد، تمرکز دارد، سپس یک ارزش مطابق با قدرت این روند ارائه می‌کند.

اگر حجم معاملاتی در آن افزایش پیدا کند، قیمت نیز افزایش پیدا می‌کند و اگر حجم پایین باشد، قیمت نیز منفی خواهد بود.

CMF‌ می‌تواند به عنوان یک اندیکاتور کوتاه مدت استفاده شود، به این دلیل که نوسان می‌کند؛ اما بیشتر برای نشان دادن واگرایی کاربرد دارد.

۳. اسیلاتور کلینگر (Klinger Oscillator)

نوسان در پایین و بالای خط صفر، می‌تواند سیگنال‌هایی برای خرید و فروش ارائه کند.

اسیلاتور کلینگر انباشتگی قیمت را برای حجم خرید، و پراکندگی قیمت را برای حجم فروش در یک دوره زمانی خاص ارائه می‌دهد.

سخن آخر

حجم معاملاتی یک ابزار کاربردی برای تشخیص روند است. همانطور که می‌بینید، روش‌های زیادی برای استفاده از آن وجود دارد. اصلی‌ترین راه استفاده از آن، تشخیص قدرت یا ضعف بازار و بررسی تاییدیه روند یا معکوس شدن روند است.

اندیکاتورهای مبتنی بر حجم معاملات، برای تصمیم گیری درست برای ورود به بازار به تریدرها کمک می‌کنند.

البته حجم معاملاتی ابزار خیلی دقیقی برای ورود و خروج نیست و باید برای تشخیص این نقاط از رفتار قیمت (Price Action) نیز کمک گرفت.

فیزیوتراپی شریعتی

یکی از آسیب‌های ورزشکاران برخورد قفسه سینه و ایجاد شکستگی در دنده ها می باشد که می تواند درد مزمن را در هنگام تنفس برای ورزشکار ایجاد نمایند راهکارهای متعددی برای درمان این عارضه مزمن و دردناک وجود دارد یکی از آنها استفاده از تکنیک‌های فیزیوتراپی در درمان و کاهش دردهای اینگونه ورزشکاران می باشد که در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی قابل انجام و درمان میباشند.

آناتومی دنده ها و نقش عملکردی دنده ها

دنده ها از 12 جفت استخوان تشکیل شده اند که از جلو به استخوان جناق سینه و از قسمت پشت به ستون مهره ها متصل می باشند و در مجموع تشکیل قفسه سینه را می دهند. کار قفسه سینه این است که از ارگان های اصلی و حیاتی بدن همچون قلب و شش ها حفاظت کند.

شکستگی دنده چیست و چگونه ایجاد میشود؟

شکستگی دنده و یا ترک خوردگی آن اکثرا در اثر ضربات سنگین که به صورت مستقیم به قفسه سینه وارد می شود مانند تصادف و همچنین سقوط از ارتفاع به وجود می آید. این شکستگی میتواند در هر یک از 12 جفت دنده اتفاق بیفتد.

در صورتیکه ضربه و آسیب وارد شده به قفسه سینه شدید باشد می تواند به ارگان های داخلی نیز آسیب جدی وارد کند.

بدن ورزشکاران در معرض نیروهای غیر مستقیم زیادی قرار دارد که ناشی از فعالیت های بیش از حد است. شکستگی دنده به دلیل استفاده مکرر از اندامهای دور از بدن به ویژه در پرتاب های گلف و بیسبال اتفاق می افتد. شکستگی به دلیل برخورد مستقیم طی برخورد در ورزش هایی مانند هاکی , فوتبال و بیسبال نیز رخ می دهد.

در شکستگی دنده ها کدام دنده ها بیشتر آسیب می بینند ؟

10 درصد از بیمارانی که دچار ضرب دیدگی در قفسه سینه میشوند، دچار شکستگی دنده میشوند. شایع ترین منطقه شکستگی دنده بین دنده های 4 تا 10 میباشد و شکستگی دنده های اول و دوم به ندرت تفاق میفتد. ( فقط در تصادفات و سقوط از ارتفاع ایجاد میشود )

ارتباط شکستگی دنده با سن

شکستگی های دنده به دلیل نرم بودن استخوان در کودکان و نوجوانان به ندرت اتفاق میفتد ولی در سنین بالا و در افراد مسن تر این شکستگی شایع تر است و یکی از دلایل ایجاد آن پوکی استخوان است.

درصورتیکه شکستگی دنده در اثر آسیب های خارجی نباشد و در اثر برخی بیماری ها مانند سرفه شدید و آسیب در ورزش های سنگین به وجود آمده باشد به آن شکستگی دنده از نوع فشاری گفته می شود. این نوع شکستگی می تواند خیلی ساده و بدون هیچگونه جابه جایی به وجود آمده باشد. چنانچه دچار دردهای شدید در قفسه سینه شدید که با استراحت نیز این درد کمتر نشد حتما به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا در سریع ترین زمان ممکن مورد مداوا و درمان قرار بگیرید. ممکن است دچار شکستگی دنده در ناحیه قفسه سینه شده باشید بدون اینکه حتی بدانید عامل این شکستگی چه چیزی بوده است.

علایم و تشخیص شکستگی دنده

درصورتی که دنده فرد شکسته باشد ، باید با علائم شکستگی دنده ذکر شده در زیر ، درد ایجاد یا تشدید شود :

• تنفس عمیق
• خم شدن یا پیچاندن بدن
• فشار وارده بر ناحیه آسیب دیده

درد مهم ترین علامت شکستگی دنده است که با تنفس و سرفه شدید ایجاد شده و بدتر میشود. خونمردگی و خونریزی زیر جلدی نیز ممکن است در اطراف شکستگی ایجاد شود.
ورزشکار با دنده شکسته معمولاً در ناحیه آسیب دیده به ویژه هنگام دم عمیق احساس درد دارد معاینه با دست حساسیت را در ناحیه دنده ها مشخص می کند و تنفس ورزشکار به صورت بریده بریده می شود.

جالب توجه اینکه فشار ملایم در ناحیه دنده شکسته در حالی که ورزشکار نفس عمیق می کشد ، باعث کاهش قابل توجه درد می شود.

معمولاً در ناحیه آسیب دیده کبودی قابل مشاهده است. تشخیص قطعی توسط x-ray و سی تی اسکن و اسکن استخوانی امکان پذیر است. همچنین از MRI نیز برای مشاهده بافت های نرم و اندام های اطراف دنده ها مانند ریه استفاده می شود.

همچنین شکستگی های جدی نیز در دنده اتفاق می افتد که علائم آن عبارتند از:

تنفس سریع و بریده بریده

• ضربان قلب بالا
• تنفس مشکل
• به وجود خون همراه با سرفه

در چنین شرایطی هر دو دست را در هر طرف سینه ورزشکار آسیب دیده قرار دهید و حرکت سینه را در حین تنفس بررسی کنید اگر طی دم یک طرف سینه بالا و طرف دیگر پایین برود در سمت پایین رفته سینه حداقل سه دنده شکسته وجود دارد این وضعیت قفسه سینه شناور نامیده می شود.

درمان شکستگی دنده

هنگامی که احتمال شکستگی دنده وجود دارد باید ورزشکار بلافاصله به بیمارستان منتقل شود و در صورتی که علائم تنگی نفس وجود داشته باشد مصدوم باید با برانکارد تحمل شود.

در شکستگی های ساده خود فرد می تواند حرکت کند اما اگر احتمال قفسه سینه شناور وجود داشته باشد ورزشکار باید روی سمت آسیب دیده قرار بگیرد و یکپارچه لوله شده زیربخش مصدوم قرار داده این تمهیدات در را در حین تنفس کنترل میکند ورزشکار باید در این وضعیت باقی بماند تا تنفس تحت کنترل باشد اگر تنفس ورزشکار قطع شود باید ورزشکار را به پشت برگردانید تا بتواند تنفس مصنوعی بگیرد.

درمان فوری باید مستقیماً در جهت تسکین درد باشد و استفاده از یخ در موضع مفید است تا زمانی که تشخیص قطعی انجام شود و احتمال خونریزی منتفی گردد باید تنها از استامینوفن برای کنترل درد استفاده کرد داروهای ضد التهاب خونریزی را افزایش می دهند هنگامی که وضعیت آسیب دیدگی در محل در آسیب های خفیف یا در اورژانس در آسیب های جدی تثبیت شد اقدامات درمانی بیشتر را می توان انجام داد.

یک روش جدیدتر و بسیار موثر استفاده از پوشش های بی حس کننده آغشته به لیدوکائین است که با بی حس کردن محل به کنترل درد کمک می کند این چسب ها را باید به مدت ۱۲ ساعت مورد استفاده قرار داد و ۱۲ ساعت قبل از این که چسب دیگری استفاده شود باید به محل آسیب استراحت داد باید توجه داشت که این چسب ها فقط باید توسط پزشک تجویز شود زیرا استفاده از آن ها در برخی افراد باعث افت فشار خون میگردد.

بهبود شکستگی دنده عموماً ۳ تا ۸ هفته به طول می انجامد برای تسریع درمان ورزشکار باید از فعالیت های شدید بپرهیزد و از اعمال فشار به دنده آسیب دیده جلوگیری کند باید ورزشکار را تشویق کرد که روزانه چندین نوبت نفس عمیق بکشد تا ظرفیت ریه ها کاهش نیابد.

می توان از کمربندهای طبی برای راحتی مصدوم استفاده کرد اما این کار خیلی توصیه نمی شود بستن و بانداژ و محدود کردن حرکات قفسه سینه نه تنها لازم نیست بلکه می تواند بروز عوارض ریوی و تنفسی را تشدید کند.

باید توجه داشته باشید که شخص بیمار برای کنترل دردهای ناشی از شکستگی دنده باید از فعالیت هایی که باعث می شود به ناحیه آسیب دیده فشار وارد شده و باعث ایجاد درد شود پرهیز کرده و برای مدت زمان 4 الی 6 هفته مواظب باشد تا فشاری به ناحیه آسیب دیده وارد نکند.

بازگشت به فعالیت

بهبودی کامل آسیب شکستگی دنده حداقل به 8 هفته زمان نیاز دارد برای شکستگی هایی که در آن دنده جابجا شده است بسته به واکنش بدن ورزشکار که توسط ایکس ری مشخص می شود زمان بهبودی طولانی تر خواهد شد و بازگشت به ورزش بر این اساس برنامه ریزی می شود برخی ورزشکاران برای بهبود کامل و بازگشت به فعالیت به سه ماه استراحت نیاز دارند.

ورزشکارانی که در رشته های پر برخورد فعالیت دارند و دنده بر اثر شکستگی جابجا شده یا در سمت شکسته درد قابل ملاحظه ای دارند باید در ادامه فصل مسابقات از جلیقه محافظ استفاده کنند. ورزشکاران رشته های بدون برخورد معمولا به محافظ و بریس نیاز ندارند مگر اینکه در ناحیه شکستگی درد داشته یا دچار مشکل تنفسی شود. ورزشکارانی که تحت درمان قرار گرفته و بهبود یافته اند باید تحت تمرینات آمادگی جسمانی قرار بگیرند تا ظرفیت های قلبی و تنفسی آنها پیش از بازگشت به بازی بهبود یابد.

کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی با استفاده از تجهیزات مدرن در درمان شکستگی های ورزشکاران نتایج قابل قبولی در این گونه بیماران به دست آورده است.