شاخص بورس چیست؟

دوشنبه 2 مهر 1397 | 1533 بازدید | آموزش

شاخص های بورس چیست؟ معرفی انواع شاخص های بورس

شاخص های بورس عبارتی است که حتی اگر تا به حال در بازار بورس هیچ فعالیتی هم نداشته باشید ممکن است بار ها از اخبار یا رسانه های مختلف به گوش شما خورده باشد که مثلا شاخص بورس امروز با رشد n درصدی مواجه بوده است و یا به میزان n واحد افت کرده است.
سوال بسیاری از افرادی که به تازگی وارد بازار بورس شاخص بورس چیست؟ شده اند و یا قصد ورود به این بازار را دارند این است که این شاخص های بورس چیست و چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می دهد؟
برای سرمایه گذاری و افزایش درآمد از بازار های مختلف سرمایه گذاری از جمله بورس لازم است تا سرمایه گذاران ، بازار مورد نظر خود را به خوبی ارزیابی کنند و توانایی تحلیل آن را داشته باشند تا بتوانند بهترین عملکرد را در آن بازار داشته باشند.
در بازار بورس نیز اطلاعاتی از قبیل آمار فروش شرکت های مختلف ، حجم و ارزش معاملات ، تغییرات نرخ ارز ، میزان ورود و خروج اشخاص حقیقی و حقوقی و . داده هایی هستند که لازم است سرمایه گذاران با آنها آشنا باشند تا بتوانند این بازار را به خوبی ارزیابی کنند.
اما یکی از مهم ترین داده های موجود در بازار بورس که در اثر معاملات بازار به طور روزانه تغییر می کند شاخص های بورس است که انواع مختلفی از آن در حال حاضر وجود دارد و تحلیل و بررسی درست آنها می تواند منجر به افزایش دارایی و کسب سود بیشتر از بازار بورس شود.
در ادامه این مقاله قصد داریم به معرفی شاخص های بورس بپردازیم و نقش هرکدام را در بازار بورس بیان کنیم.
پس اگر علاقه مند به سرمایه گذاری در بازار بورس هستید و آشنایی زیادی با مفهوم شاخص های بورس ندارید با ما همراه باشید.

شاخص بورس چیست؟

شاخص بورس عددی است که وضعیت کلی بازار بورس را بیان می کند و روند صعودی یا نزولی آن را نشان می دهد.
هنگامی که فعالان اقتصادی ، موسسات مالی و دولتی ، رسانه های اجتماعی و . بخواهند در مورد رونق یا رکود بازار بورس صحبت کنند ، تغییرات شاخص بورس را در بازه های زمانی مختلف مورد ارزیابی قرار می دهند.
همانطور که اطلاع شاخص بورس چیست؟ دارید بنا بر نیاز های مختلف سرمایه گذاران امروزه ما چندین شاخص مختلف در بورس داریم که هر کدام بیانگر جنبه خاصی از بورس هستند و اطلاعات مختلفی را در اختیار ما قرار می دهند.
معرفی انواع شاخص های بورس
در بازار بورس اوراق بهادار تهران شاخص های مختلفی وجود دارد که سهم داران از آن ها برای سرمایه گذاری یا خرید و فروش سهم ها استفاده می کنند.
در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:

• شاخص کل بورس

شاخص کل بورس یکی از پرکاربرد ترین شاخص های بورسی است و در واقع همان شاخصی است که بار ها از اخبار یا رسانه از آن به عنوان شاخص بورس تهران نام برده می شود.
این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است.
به بیان دیگر نوسانات شاخص کل نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است.
شاخص کل بورس میزان سود نقدی پرداختی به سهام داران را نشان نمی دهد.
بر طبق فرمول محاسبه شاخص کل ، هر چقدر شرکت ها سرمایه و سهام بیشتری را به خود اختصاص دهند تاثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند داشت.

• شاخص قیمت

شاخص قیمت نیز یکی از اصلی ترین انواع شاخص های بورس است که تفاوت اصلی آن با شاخص کل این است که در شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت های بورسی در فرمول مورد محاسبه قرار می گیرد اما در شاخص کل علاوه بر قیمت ، سود پرداختی سالیانه شرکت ها نیز در محاسبه شاخص لحاظ می شود.
شاخص قیمت روند کلی سهام تمامی شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار را نشان می دهد.
در این شاخص نیز همانند شاخص کل هرچه شرکت بزرگتر باشد تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.

• شاخص هم وزن

در شاخص هم وزن بر خلاف شاخص های قبلی ، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس بدون در نظر گرفتن کوچک یا بزرگی آنها به یک اندازه در محاسبه شاخص بورس کل سهیم هستند.
این شاخص از تاریخ 5 اسفند ماه سال 1393 توسط سایت مدیریت بورس در دسترس عموم افراد قرار گرفت و علت محاسبه آن نیز در خواست برخی از فعالان اقتصادی مبنی بر واقعی نبودن شاخص کل بود.

• شاخص سهام آزاد شناور

یکی دیگر از انواع شاخص های بورس شاخص سهام آزاد شناور است که جزو شاخص های پرکاربرد به حساب می آید.
به قسمتی از سهام شرکت ها که صاحبان آن ها قصدی برای مدیریت در شرکت ندارند و فقط برای خرید و فروش سهام وارد معملات آن سهم می شوند ، سهام شناور آزاد گفته می شود.
بنابر تعریف دیگر می توان گفت که میزان سهامی از شرکت ها که در اختیار سهام داران حقیقی قرار می گیرد و مرتبا در بازار خرید و فروش می شود ، سهام شناور آزاد نام دارد.
با وجود شباهت این شاخص به شاخص کل اما تفاوتی نیز بین آنها مشاهده می شود و آن این است که در شاخص سهام آزاد شناور هنگام وزن دهی شرکت های موجود در سبد شاخص به جای استفاده از کل سهام منتشر شده تنها از سهام شناور شرکت ها استفاده می شود.

• شاخص صنعت و شاخص مالی

کلیه شرکت هایی که در بورس اوراق بهادار حضور دارند به دوبخش صنعتی و مالی تقسیم می شوند.
در بخش صنعتی شرکت های تولیدی و صنعتی نظیر پتروشیمی ، سیمان ، مخابرات ، خودروسازی و . حضور دارند و در بخش مالی نیز شرکت های سرمایه گذاری ، بانک ها بیمه و. قرار دارند.
همانطور که از اسم آنها نیز مشخص است شاخص صنعت بیانگر میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در بخش تولیدی و صنعتی و شاخص مالی نیز نشان دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در زمینه مالی است.

• شاخص 50 شرکت برتر

هر سه ماه یک بار فهرستی از شرکت های فعال تر بر اساس میزان نقد شوندگی سهام توسط بورس منتشر می شود.
هر شرکتی که سهامش در بورس راحت تر و سریع تر خرید و فروش شود نقد شوندگی بیشتری دارد.
شاخص 50 شرکت برتر میانگین قیمت سهام این 50 شرکت را نشان می دهد که طی این مدت سود و قیمت آنها چه تغییری کرده است.

جمع بندی

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد برای سرمایه گذاری در هر بازاری لازم است اطلاعات کاملی از آن بازار داشته باشیم تا بتوانیم به خوبی آن را تحلیل کنیم.
شاخص های بورس نیز یکی از مهم ترین داده هایی هستند که لازم است تمامی سرمایه گذاران بورس با آن آشنا باشند و توانایی ارزیابی شاخص های مختلف را کسب کنند.
اما بهتر است توجه داشته باشیم که افزایش شاخص کل ، لزوما به معنای سود دهی سهام همه شرکت های حاضر در بورس نیست و بالعکس.
زیرا همانگونه که شاره کردیم شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی بورس است و ممکن است علیرغم رشد قابل توجه شاخص کل بورس سهام تعدادی از شرکت ها با افت قیمت مواجه بوده است.
بنابراین سرمایه گذاران نباید تنها به رشد یا افت شاخص کل بورس اتکا کنند و بدون بررسی کامل در مورد ارزش سهام مورد نظر خود اقدام به سرمایه گذاری کنند.

افزایش ۳ هزار واحدی شاخص بورس

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بورس اوراق بهادار تهران امروز در آخرین روز هفته با افزایش ۳ هزار و ۲ وا حد به رقم یک‌میلیون و ۴۷۱ هزار و ۸۹۶ واحد رسید.

همچنین شاخص کل با معیار هم‌وزن با افزایش ۲ هزار و ۱۰۳ واحد به رقم ۴۰۳ هزار و ۷۸۱ واحد رسید.

ارزش بازار در بورس تهران به ۵ میلیون و ۷۰۹ هزار میلیارد تومان بالغ شد.

معامله‌گران امروز بیش از ۳.۳ میلیارد سهام، حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب ۲۱۶ هزار واحد و به ارزش ۲ هزار و ۴۱۳ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز همه شاخص‌های بورس سبز شدند، اما میزان افزایش شاخص‌ها زیر یک‌درصد بوده است، به گونه‌ای که شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی ارزشی ۲ دهم درصد رشد کردند. این دو شاخص با معیار هم‌وزن ۵۲ صدم درصد افزایش یافتند.

شاخص آزاد شناور ۱۶ صدم درصد رشد کرد. شاخص بازار اول بورس ۱۳ صدم درصد افزایش یافت و شاخص بازار دوم بورس ۳ دهم درصد رشد کرد.

امروز نماد‌های پتروشیمی پردیس، شستا، مبین انرژی خلیج‌فارس، هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی تأمین و پتروشیمی بوعلی سینا بیشترین اثر افزایشی در شاخص بورس را داشتند و برعکس نماد‌های گل‌گهر و فولاد خوزستان بیشترین اثر کاهشی در شاخص بورس را داشتند.

در فرابورس ایران هم امروز شاخص کل ۷۹ واحد کاهش یافته و به رقم ۱۹ هزار و ۵۳۹ واحد رسید.

ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از یک‌میلیون و ۸۴ هزار میلیارد تومان رسید.

ارزش بازار پایه فرابورس ۳۴۸ هزار میلیارد تومان شد.

معامله‌گران امروز در فرابورس ایران بیش از ۱.۲ میلیارد سهام، حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب ۱۰۹ هزار فقره معامله و به ارزش ۵ هزار و ۱۸۵ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز نماد‌های صنعتی مینو، فولاد غدیر و پتروشیمی زاگرس بیشترین اثر افزایشی در شاخص فرابورس را داشتند و برعکس، نماد بیمه پاسارگاد، پلیمر آریا ساسول، سنگ‌آهن گوهرزمین و نیروی برق دماوند بیشترین اثر کاهشی در شاخص فرابورس را داشته‌اند.

مدیرعامل ایران‌خودرو امروز اعلام کرده است محصولات این شرکت را در بورس کالا عرضه خواهد کرد.

همچنین محمدامین قهرمانی معاون بورس تهران در پاسخ به این پرسش که چه تعداد شرکت دانش‌بنیان در بورس حاضرند و چه تعداد در مرحله ورود به بورس هستند، اظهار داشت: از سال‌های قبل تاکنون ۳۱ شرکت دانش‌بنیان در حوزه‌های تولید دارو، فولاد و همچنین شرکت‌های داده محور PSP مانند خدمات تجارت الکترونیک پارسیان در بورس حضور دارند و در حال حاضر سه شرکت دانش‌بنیان در مراحل درج نماد و عرضه در بورس هستند که البته هنوز به بازار نیامده‌اند.

وی افزود: شرکت‌هایی که داده محور هستند، مانند دیجی‌کالا و اسنپ به عنوان شرکـت‌های دانش‌بنیان درخواست پذیرش در بورس داده‌اند و از حدود یک ماه قبل، یک پیوست به دستورالعمل پذیرش شرکت‌ها اضافه شد که مختص شرکت‌های دانش‌بنیان و داده محور است.

معاون ناشران و اعضای بورس تهران گفت: یکی از ویژگی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان این است که عمده دارایی‌های آن‌ها نامشهود است و دارایی مشهود مانند زمین و ساختمان ندارند، بلکه عمده دارایی شرکت‌ها مبتنی بر داده محوری است که قابلیت پذیرش در بورس یا فرابورس را پیدا کرده‌اند.

شاخص بورس چیست؟(ویدئو)

یکی از اصطلاحات رایج در بازار بورس، شاخص یا Index است. اما به راستی شاخص چیست و چه کاربردی دارد؟ در این مقاله سعی داریم به ساده ترین روش ممکن، شاخص بورس (ایندکس بورس) را تعریف کرده و انواع آن را بشناسیم. پس برای شناخت ایندکس با این مقاله همراه باشید.

فهرست محتوای این مقاله

کل

کل هم وزن

قیمت

قیمت هم وزن

آزاد شناور

50 شرکت فعال تر

مالی

صنعت

ایندکس(شاخص کل) چیست؟

شاخص بورس شامل یک عدد و نشان دهنده میانگینی از کلیت اتفاقات و حالات بورس است. در هر روز که معاملات بورس انجام شاخص بورس چیست؟ می شود، عدد آن نسبت به روز قبل تغییری معمولاً جزئی می کند. این تغییر یا باعث بالاتر رفتن عدد آن می شود که در این حالت با رنگ سبز نشان داده خواهد شد، یا باعث کمتر شدن عدد آن می شود که با رنگ قرمز نمایش داده می شود.

در سابقه آن هم اعداد زیادی به ثبت رسیده که مجموع این اعداد یک روند را برای شاخص بورس نشان می دهد. روند شاخص بورس تهران از ابتدا یک روند صعودی را داشته و هر چند در برهه هایی از زمان دچار اصلاح و یا ریزش شده اما هم چنان کلیت روند خود را در فاز صعودی حفظ نموده است.

انواع شاخص کدام است؟

شاخص کل

این مورد بیشتر از بقیه موارد برای عموم مردم شناخته شده است، نشان دهنده ی کلیت اتفاقات در همه بخش های بورس است. در این نوع هم تغییرات بازده قیمت سهام شرکت های بورسی و هم بازده نقدی حاصل از سود شرکت ها لحاظ شده است.

عدد پایه برای محاسبه آن عدد 100 بوده و سال پایه نیز 1369 است. برای محاسبه شاخص کل از فرمول زیر استفاده می شود:

شاخص کل هم وزن

این نیز شبیه مورد قبل است با این تفاوت که در محاسبه به تمامی شرکت ها به یک اندازه ارزش یا به اصطلاح وزن می دهد و بین بزرگترین شرکت بورسی و کوچک ترین آنها تفاوتی قائل نیست.

قیمت

در محاسبات خود فقط از افزایش و یا کاهش قیمت سهام شرکت ها استفاده نموده و تغییرات حاصل از تقسیم سود نقدی را در محاسبات دخیل نمی کند.

قیمت هم وزن

به مانند شاخص قیمت عمل نموده و مثل شاخص کل هم وزن تفاوتی برای بزرگی و کوچکی شرکت ها قائل نیست.

آزاد شناور

برای درک این مورد ابتدا باید به معنای سهام آزاد شناور پی ببریم. سهام آزاد شناور به تعداد برگ سهامی گفته می شود که معامله گران آنها را به منظور فروش در کوتاه مدت و یا میان مدت خریداری نموده اند.

این دسته از معامله گران قصدی از بابت فروش سهام در بازه های زمانی کوتاه یا میان مدتی ندارند و بیشتر به فکر استفاده های مدیریتی از تعداد سهامی که در دست دارند هستند.

حال که به این مفهوم دست یافتیم، درک شاخص سهام آزاد شناور نیز تسهیل شده و می دانیم که این نوع به بررسی کدام دسته از سهام پرداخته و چه چیزی به ما نشان می دهد.

50 شرکت فعال تر

فقط به بررسی 50 شرکتی می پردازد که از توجه و اقبال بیشتری در بازار برخوردارند.

مالی

نشان دهنده عملکرد شرکت های سرمایه گذاری، مشاوره ی مالی و تأمین سرمایه است.

صنعت

به بررسی شرکت های صنعتی می پردازد.

بررسی کارآیی ایندکس(شاخص کل) در تحلیل های معامله گران

همان طور که گفته شد، شاخص ها نماینده ای از میانگین کلیت بازار هستند. اگر مثبت شد به معنی رشد تمام شرکت ها نیست و اگر دچار افت شد لزوماً تمام شرکت ها منفی نخواهند بود.

به طور کلی اگر یک معامله گر در سبد سهام خود از سهام همه شرکت ها به اندازه وزن آن شرکت قرار دهد، سود یا زیان او برابر با تغییرات شاخص کل خواهد بود.

در غیر این صورت لزوماً رابطه ی مستقیمی بین سبد سهام معامله گر و شاخص کل وجود نخواهد داشت. اما بررسی تغییرات عدد آن از این رو برای تحلیل‌ گران حائز اهمیت است که دید کلی نسبت به وضعیت سودآوری و رشد قیمت سهام به معامله گران خواهد داد.

نمودار شاخص ها نشان دهنده سابقه و حال بازار است. تحلیل گران با استفاده از این اعداد می توانند وضعیت حال حاضر بازار را با گذشته آن مقایسه نموده و حتی دورنمایی از آینده بازار را به تصویر بکشند.

پس نوسانات کلی بازار هر چند تأثیر مستقیمی روی قیمت سهام ندارد اما یک دید کلی به تحلیل‌ گران و معامله گران درباره آینده بازار و اتفاقات آن خواهد داد که در تصمیم گیری ها تأثیر گذار خواهد بود.

جمع بندی مقاله شاخص بورس

در این مقاله به ماهیت شاخص ها و انواع آن پرداختیم و نیز تعدادی از آنها را که در بین عموم شناخته شده تر بوده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند را بررسی کردیم. در ادامه اهمیت وجود آنها را در تحلیل بازار و برای استفاده معامله گران بررسی نمودیم.

در این باره ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد. اول این که برخی از تحلیل گران اصولاً اعتقادی به تحلیل پذیری ایندکس ها به روش تکنیکال نداشته و فقط از آنها در راستای استفاده بصری و به دست آوردن دید کلی از بازار استفاده می نمایند.

اما گروهی از تحلیل گران نیز همانند تحلیل سهام شرکت ها با اعداد شاخص رفتار نموده و آنها را با همان روش ها تحلیل می نمایند. این دسته از تحلیل گران معتقدند که آینده سهام ها در آینده شاخص ها نهفته است و به عنوان یک گزینه قابل بررسی می باشد.

نکته بعدی این که اتکای صرف به اعداد ایندکس جهت تحلیل روند نمادها کاری بسیار اشتباه و اشتباهی جبران نشدنی خواهد بود که می تواند ضررهای جبران ناپذیری به معامله گر وارد نماید.

برای استفاده بیشتر از آموزش های بورسی و نیز آموزش های در رابطه با شاخص های بازار می توانید به سایت آکادمی طهرانی مراجعه نموده و از مطالب مفید آن بهره مند شوید.

تفاوت شاخص بازار اول و بازار دوم در بورس چیست

ورود سرمایه‌گذاران جدید به بازار سهام سبب شده است تا موضوع آشنایی با اصطلاحات بورس، یکی از موارد مهم در شاخص بورس چیست؟ فعالیت‌های آن‌ها برای معامله کاملاً حرفه‌ای باشد.

به گزارش خبرنگار حوزه بورس گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، بورس اوراق بهادار تهران دارای دو بازار به نام‌های بازار اول و بازار دوم است.

شرکت‌هایی که ازنظر میزان سرمایه وضعیت سودآوری و همچنین درصد سهام شناور آزاد یعنی میزان سهام در اختیار مردم در وضعیت مناسب‌تری قرار دارند در بازار اول بورس تهران و شرکت‌هایی که ازنظر این معیارها در شرایط پایین‌تری قرار دارند در بازار دوم بورس تهران پذیرش می‌شوند.

شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار اول بورس پذیرش‌شده‌اند همچنین شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار دوم بورس پذیرش‌شده‌اند.

درست است که شاخص عملکرد و وضعیت بورس را نشان می‌دهد، اما مثبت یا منفی بودن شاخص لزوماً به معنی مثبت یا منفی بودن کل بورس نیست. بلکه شاخص وضعیت کلی بورس را به ما نشان می‌دهد.

در خیلی از مواقع ممکن است چند شرکت بزرگ که وزن زیادی (سرمایه و ارزش بازار زیادی) دارند، درحالی‌که وضعیت بسیاری از شرکت‌های دیگر متفاوت است، با مثبت یا منفی شد نشان شاخص کل را مثبت یا منفی کنند.

در این مواقع شاخص هم‌وزن قیمت یا شاخص کل هم‌وزن می‌تواند به شکل بهتری وضعیت کلی بازار را به ما نشان دهد، چون در شاخص هم‌وزن، وزن تمامی شرکت‌های بورسی مساوی در نظر گرفته می‌شود و دیگر شرکت‌های بزرگ نمی‌توانند شاخص را به‌واسطه سرمایه زیادشان تحت تأثیر قرار دهند.

شاخص بورس چیست؟

You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience.

دوشنبه 2 مهر 1397 | 1533 بازدید | آموزش

شاخص بورس

شاخص در "بورس" یعنی چه؟ حتما شما هم تاکنون، بارها و بارها، شنیده‌اید که مثلا شاخص بورس امروز با 150 واحد رشد، به عدد 70 هزار واحد رسید. همچنین گاهی اوقات رسانه‌ها از کاهش شاخص بورس خبر می‌دهند. اما تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که شاخص بورس، بیانگر چیست و چرا افزایش یا کاهش آن، اهمیت دارد؟ اساس نوسانات شاخص چه مفهومی دارد؟ در این مطلب از بورسینس قصد داریم درباره شاخص‌های بورس و انواع شاخص صحبت کنیم. درفرهنگ لغات فارسی واژه شاخص اینطور معنی شده است: برآمده ، مرتفع . 2 - برجسته ، ممتاز. 3 - (اِ.) نمودار. 4 - نمونه ، الگو، سرمشق . 5 - عددی که میانگین ارزش مجموعه ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان کند. شاخص یک معیار آماری است که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نشان می‌دهد. در مورد بازارهای مالی، شاخص یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خریدوفروش می‌شود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان می‌دهد. روش اندازه‌گیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است و نمی‌توان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخص‌ها را نسبت به‌روز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آن‌ها را. از شاخص کل و سایر شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران می‌توان برای سنجش عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشان‌دهنده یا نماینده می‌باشد. شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن می‌باشد و وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود. شاخص بازار سهام چیست ؟ روشی برای اندازه‌گیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکت‌های بزرگتر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری می‌گذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری می‌توان بنا بر احتیاج و کارایی شاخصهای زیادی را تعریف و محاسبه نمود. تاریخچه شاخص بورس روش محاسبه شاخص کل بورس تهران برای درک نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذاران که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می شاخص بورس چیست؟ شود. ابتدا بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال است و دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهامدار. یعنی فرض کنید که شخصی سهامی را به ارزش هر سهم 100 تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است، قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال 120 تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال 10 تومان به ازای هر سهم سود تقسیم کرده است. بنابراین این سرمایه گذار روی سهام توانسته تا پایان این سال در مجموع 30 تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال 30 درصد بوده است، زیرا سرمایه وی از 100 تومان به 130 تومان افزایش یافته است. حال روش و فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین اساس می باشد. بدین معنی که شاخص کل افزایش قیمت کلیه سهام های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت های سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهام ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می کند که به آن شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس می گویند. مفهوم واحد در شاخص چیست؟ شاخص براساس یک واحد تعریف می شود بدین صورت اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال برای مثال 10 هزار واحد باشد و در پایان سال به 15 هزار واحد افزایش یابد یعنی 5 هزار واحد افزایش داشته که این به معنای بازده 50% درصدی در شاخص کل بورس است. شاخص بورس تهران شاخص کل قیمت در بورس تهران برای سه گروه محاسبه می‌شود که عبارتند از: 1 - شاخص قیمت کل بازار: که در محاسبه آن قیمت سهام تمام شرکت‌های معامله شده تاثیر داده می‌شود. 2 - شاخص قیمت تالار اصلی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلو اصلی تاثیر داده می‌شود. 3 - شاخص قیمت تالار فرعی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در تابلوی فرعی تاثیر داده می‌شود. در زیر به برخی دیگر از شاخص‌های بورس اشاره شده است: 4 - شاخص صنعت: این شاخص عملکرد شرکت‌های صنعتی بورس را نشان می‌دهد. مفاهیم این بازار کمک می‌کند. با یکی از این کلیدها آشنا شوید: 5 - شاخص واسطه‌گری‌های مالی: این شاخص عملکرد شرکت‌های واسطه‌گری مالی شامل هلدینگ‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و لیزینگ‌ها را نشان می‌دهد. 6 - شاخص قیمت و بازده نقدی: این شاخص را در سال‌های اخیر روزنامه همشهری با نام شاخص بازده بازار سهام به سهامداران شناسانده است. شاخص قیمت و بازده نقدی را می‌توان یکی از دقیق‌ترین شاخص‌های محاسبه در بورس تهران به حساب آورد زیرا هر دو مولفه تقسیم سود در شرکت‌ها و بازده سهام بر اثر افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در آ‌ن مدنظر قرار گرفته است. 7 - شاخص عملکرد تالار اصلی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی اصلی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد. 8 - شاخص کل قیمت سهام: این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکت‌های بزرگتر که در عین حال سرمایه‌ بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری می‌گذارد. 9 - شاخص عملکرد تالار فرعی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکت‌های درج شده در تابلوی فرعی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان می‌دهد محاسبه شاخص های مختلف بر اساس فرمولهای قراردادی انجام می‌گیرد و هر شاخصی بنا بر داده ها و فرمول مورد استفاده می‌تواند گویای تغییرات خاصی باشد. لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشان‌دهنده تغییرات قیمت کلیه شرکت‌ها می‌باشد مابقی شاخص‌ها بنا بر نوع محاسبه و شرکت‌هایی که در آن مورد محاسبه قرار می‌گیرند باید تفسیر شوند. حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخص‌های مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکت‌هایی در شاخص مورد نظر تاثیر شاخص بورس چیست؟ گذار بوده اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم . سرمایه گذاران باید به دو نکته توجه نمایند: نکته ۱ - افزایش شاخص کل کلا بمعنی سودآوری کلیه سهام موجود در بورس نیست. برعکس این مسئله کاهش شاخص کل هم بمعنی ضرر در کل سهام موجود در بورس نیست. نکته ۲ - یکی از مهمترین مسائل در سرمایه‌گذاری در بورس تشکیل سبد سهام است. سرمایه گذاران باید از هر صنعتی یک نوع از سهام آن صنعت را در سبد خود داشته باشند. شاخص هم وزن بورس چیست؟ در محاسبه شاخص هم‌وزن، بزرگی و کوچکی شرکت‌ها در محاسبه دخالت داده نمی‌شوند و همه شرکت‌ها به یک میزان در شاخص اثر می‌گذارند. به طور مثال شرکت بزرگی مانند هلدینگ خلیج فارس با شرکت کوچکی مانند دامداری تلیسه نمونه هم‌وزن است. بنابراین نوسانات قیمتی آنها تاثیر مشابهی روی شاخص هم‌وزن می‌گذارد. بنابراین این عامل باعث می‌شود در برخی روزهایی که به طور مثال شاخص کل مثبت است ولی اکثر سهام بازار منفی هستند، شاخص هم‌وزن منفی شود زیرا وضعیت اکثریت سهام بازار است که در شاخص هم‌وزن منعکس می‌شود. مبنای شاخص هم وزن بورس مبنای شاخص هم‌وزن 10000 واحد بوده و از اول فروردین 1393 معرفی شده است. به نظر می‌‌رسد که این شاخص با کیفیت بهتری نشان‌دهنده کلیت وضعیت بورس تهران است.